شناسایی عوامل موثر بر لغو اعمال جراحی و اجرای راهکارهای مدیریتی بهبود در یک بیمارستان منتخب: مطالعه موردی

لغو اعمال جراحی، از جمله مهم ترین علل عدم کارایی و اتلاف منابع بیمارستانی به شمار می رود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر لغو اعمال جراحی و ارایه راهکارهای موثر در کاهش آن با روش مدیریتی بهبود انجام شد.

این مطالعه از نوع توصیفی بود. عوامل تاثیرگذار در جلوگیری از لغو اعمال جراحی در بیمارستان فارابی تهران به روش میانگین هندسی و نرم افزار Excel غربالگری شدند. برای وزن دهی عوامل از روش FANP (Fuzzy Analytic Network Process) و Fuzzy DEMATEL (Decision Fuzzy Making Trial and Evaluation Laboratory) استفاده گردید. سپس مدل پژوهش برای کاهش لغو اعمال جراحی با استفاده از روش طوفان فکری توسط خبرگان و روش VIKOR ترسیم شد و به روش مدیریتی FOCUS-PDCA، اصلاحات در بیمارستان انجام گرفت.

عدم مراجعه بیمار، تب و سرماخوردگی و سایر عوامل به ترتیب بیشترین درصد لغو اعمال جراحی گزارش شد و طبق رتبه بندی انجام شده، راهکارهای «هماهنگی بین بخشی»، «بهبود روند مشاوره های قبل از عمل»، «آموزش کارکنان»، «برنامه ریزی تهیه ملزومات و تجهیزات» و «آموزش بیمار» رتبه های اول تا پنجم را جهت کاهش لغو اعمال جراحی به خود اختصاص دادند. با اجرای روش FOCUS-PDCA، آمار لغو اعمال جراحی طی شش ماهه اول سال 1397 به نسبت همین زمان در سال 1396 کاهش داشت.

اجرای شیوه مدیریتی FOCUS-PDCA تاثیر مثبتی بر کاهش لغو اعمال جراحی بیمارستان فارابی داشته است. تنظیم برنامه اتاق عمل متناسب با نوع عمل و توان تیم جراحی، مدت زمان موجود و نظارت بر ساعات حضور پزشک جراح و بیهوشی و همچنین، مدیریت و نظارت دقیق بر فرایند آماده سازی بیمار قبل از عمل جراحی می تواند جهت ارتقای کیفیت و بهبود مدیریت اتاق عمل اثربخش مورد استفاده قرار گیرد.