سنجش تاریخی و تطبیقی ویژگی های فنی و نقش پردازی پنج در موجود در مجموعه شیخ جام شهرستان تربت جام

مجموعه شیخ جام در شهرستان تربت جام موزه ای ست که از دوران سلجوقی تا قاجار آثاری به یادگار دارد. بخشی از آن درهای چوبی مجموعه به طور اخص درهای گنبدخانه و یکی در آب انبار محفوظ است. هدف مقاله بررسی فنی و هنری درهای مذکور و تعیین تاریخ ساخت درها (پنج در) با توجه به نقش و تکنیک منبت کاری درهاست. بنابراین، سوال این است که تزیینات درهای داخلی گنبدخانه و در موجود در انبار مجموعه شیخ جام چیست و متعلق به کدام دوره تاریخی است؟ روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و تاریخی است. درها پس از توصیف از نظر کتیبه، نقش و تکنیک اجرا مطالعه شده و جهت تاریخ یابی تطبیق و مقایسه می شوند. شیوه جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای و پژوهش های میدانی، مصاحبه وعکس می باشد. تزئینات درها شامل کتیبه های روی دو در گنبدخانه و در آب انبار،نام پروردگار (الملک) به خط کوفی تزئینی و نقوشی با گردش های اسلیمی ها و قاب اسلیمی و تک اسلیمی ها که یک قاب را تشکیل می دهد و ختایی های که شامل گل ها وغنچه ها و برگ ها روی تمامی درها چشم نوازی می کند. تطبیق نقوش این پنج در با آثار شاخص تیموری، شیوه منبت جست نقوش و کتیبه نشان از آن دارد که این آثار را می توان متعلق به دوره اول تیموری (نیمه اول قرن 9 هجری قمری) دانست.