داده های انتخابی دموگرافی شته ی یولاف Rhopalosiphum padi L. روی ذرت Zea mays L. در چند دمای ثابت آزمایشگاهی

شته یولاف، (Hemiptera: Aphididae) Rhopalosiphum padi (L.) یکی از آفات مهم غلات زمستانه و ذرت است. در این مطالعه فرآسنجه های جدول زندگی شته R. padi در هفت دمای ثابت (5/8، 15، 20، 25، 5/27، 29 و 5/0±31 درجه سلسیوس)، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره ی نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی روی ذرت رقم KSC704 تعیین شد. کل طول دوره ی زندگی شته از زمان تولد تا مرگ با افزایش دما از 5/8 تا 29 درجه سلسیوس کاهش یافت، اما طول مراحل پورگی در دمای 29 درجه کمی افزایش نشان داد. بالاترین مقدار امید به زندگی (ex) برای مراحل پورگی در دمای 5/8 درجه مشاهده شد و در دمای 31 درجه، تمام پوره ها پیش از رسیدن به بلوغ مردند. بالاترین درصد بقا برای مراحل پورگی در دمای 15 و 25 درجه سلسیوس بدست آمد و بالاترین نرخ خالص تولیدمثل (63/26=R0 ماده/نسل) در دمای 15 درجه سلسیوس مشاهده شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) و نرخ نامتناهی افزایش جمعیت (λ) در فاصله ی دمایی 5/8 تا 25 درجه سلسیوس افزایش یافت. در همین دامنه میانگین طول یک نسل (T) و مدت زمان دو برابر شدن جمعیت (DT) با افزایش دما کاهش یافت. با توجه به بالاترین مقدار λ (30/1 روز1-) و rm (27/0 روز1-) و همچنین مقادیر پایین T(89/6 روز) و DT (56/2 روز)، دمای 25 درجه سلسیوس به عنوان بهترین دما برای این شته می باشد. اثر دما روی تولید مثل به خصوص اثر روی نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) برای پیش بینی نوسانات جمعیت شته یولاف در دراز مدت و طی چندین نسل و هم چنین ایجاد مدیریت تلفیقی آفت و استراتژی مقابله با آن استفاده می شود.