بررسی آزمایشگاهی اثر زبری بستر جریان بر مشخصات پرش هیدرولیکی

پرش هیدرولیکی یکی از پدیده‏های مهم جریان آب در کانال‏ها بوده که به تناسب شدت پرش، با استهلاک انرژی محسوسی روبرو خواهد شد. استفاده از بسترهای زبر، عامل موثری در کاهش هزینه‏ های حوضچه‏ های استهلاک انرژی می‏باشد. بنابراین هدف محققین، به‏ کارگیری بسترهای زبر در کف حوضچه ‏های آرامش و بررسی تاثیر آن بر ‏مشخصات پرش هیدرولیکی بوده است. در این پژوهش، به بررسی آزمایشگاهی اثر زبری بستر بر مشخصات پرش هیدرولیکی در فلومی به طول 12، عرض 0.5 و ارتفاع 0.7 متر در محدوده اعداد فرود 5/5 تا 9 پرداخته شد و از 24 بستر زبر مکعبی با آرایش زیگزاگی و ردیفی، ردیف ‏ها و زاویه ‏های مختلف استفاده گردید. نتایج نشان داد که عمق و طول نسبی (نسبت عمق ثانویه به اولیه و نسبت طول به عمق اولیه پرش) در آرایش زیگزاگی در مقایسه با ردیفی نسبت به بستر صاف کاهش بیش‏تری دارد. ضریب نیروی برشی که عامل اصلی کاهش عمق و طول نسبی پرش می‏باشد در هر دو آرایش 6 درصد بیش‏تر از بستر صاف محاسبه شد. در نهایت روابطی برای برآورد عمق نسبی و طول نسبی به ازای اعداد فرود، استخراج گردید. هم‏چنین اثر آرایش‏ ها در سطح معنی‏ داری 5 درصد برای همه بسترها بر عمق و طول نسبی به اثبات رسید.