نظام اخلاق اجتماعی از دیدگاه مولانا و شهریار

نظام اخلاق اجتماعی در هر جامعه ای بیانگر شیوه خاص زیست اخلاقی افراد آن جامعه است که می تواند تحت تاثیر دیدگاه متفکران، نظریه پردازان و شاعران آن جامعه نیز قرار گیرد. بر همین اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی نظام اخلاق اجتماعی از دیدگاه مولانا و شهریار است که به عنوان دو تن از شاعران نامی گذشته و معاصر ایران به شمار می روند.

مواد و روش ها:

 با توجه به رویکرد پژوهش حاضر، بهره گیری از منابع اصلی و متون شاعران از جمله مثنوی معنوی مولانا و دیوان اشعار شهریار به عنوان شاکله بحث حاضر در دستور کار قرار گرفته است. بر این اساس رویکرد پژوهش حاضر، توصیفی تحلیلی است که با روش کیفی انجام می شود و دیدگاه های اخلاق اجتماعی در اندیشه مولانا و شهریار را مورد توجه قرار می دهد.

یافته ها:

 اخلاق اجتماعی از منظر مولانا نه با طرد و همسانی، بلکه با مورد توجه قراردادن همه اقشار اجتماعی حاصل می شود. بنابراین مولانا، مدافع تکثرگرایی در عین وحدت گرایی است که با پذیرش عقاید مختلف، وحدانیت الهی را مد نظر دارد. اخلاق اجتماعی در اندیشه شهریار، بر مبنای تطهیر و پالایش عناصر ناسازگار مدرنیته و صنعتی شدن و همچنین توجه به چالش های اخلاقی بشر معاصر است که با بازگشت به سنت های دیرین حاصل می شود.

نتیجه گیری:

 اندیشه اجتماعی مولانا بر مبنای پذیرش تکثرگرایانه عقاید، دیدگاه ها، مذاهب و گرایش های مختلف به دست می آید که به نوبه خود پشتوانه ای برای زندگی مسالمت آمیز انسان محسوب می شود. از این رو با رویکرد مکتب اجتماع گرایان سازگاری بالایی دارد. اندیشه اجتماعی شهریار بر مبنای بازگشت به سنت های دیرینه ملی و اسلامی و الگوقراردادن ائمه معصوم (ع) قابل دستیابی است که بیشتر با مکتب ایدئولوژیک اسلامی و همچنین متفکران انتقادی در نفی و نقد عناصر مدرنیته سازگار است، ضمن این که دامنه شمولیت نظام اخلاق اجتماعی مولانا بسی گسترده تر از نظام اخلاق اجتماعی مولانا است.