مقایسه هفده رقم کلزا تحت شرایط کم‎آبی انتهای فصل با استفاده از شاخص‎های تحمل به خشکی

تنش خشکی یکی از عوامل زیست محیطی است که رشد، نمو و تولید محصولات زراعی را تحت تاثیر قرار می‎دهد. به‎منظور ارزیابی شاخص‎های تحمل به خشکی در 17 ژنوتیپ زمستانه کلزا دو آزمایش مزرعه‎ای در سال‎های 1395-1394 و 1396-1395، در کرج، ایران انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. برای شناسایی ژنوتیپ‎های متحمل به خشکی، چندین شاخص مبتنی بر عملکرد دانه تحت شرایط قطع آبیاری و آبیاری معمولی استفاده شد. نتایج عملکرد نشان داد که ژنوتیپ‎های Artist (25/5043 کیلوگرم در هکتار) و L72 (25/3915 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب تیمارهای برتر تحت شرایط آبیاری معمولی و قطع آبیاری بودند. با توجه به نتایج همبستگی برای طبقه‎ بندی ژنوتیپ‎های زمستانه کلزا، نمودارهای سه بعدی بر اساس متوسط بهره‎ وری هندسی (GMP) و عملکرد دانه تحت شرایط آبیاری معمولی و قطع آبیاری در هر دو سال رسم شدند. در سال اول، ژنوتیپ‎های Zorica و Lauren در گروه A قرار گرفتند، در حالی که در سال دوم، این جایگاه به ژنوتیپ‎های Mercure، SW102، L72 و HL3721 اختصاص یافت. بر این اساس می توان اذعان داشت که این ژنوتیپ ها تحت هر دو تیمار آبیاری برتری و عملکرد دانه پایدار داشتند. نمودار بای‎پلات نشان داد Lauren (سال اول) و Mercure (سال دوم) در شرایط بدون تنش برتر بودند. در مجموع، ژنوتیپ Artist تحت شرایط آبیاری معمولی و ژنوتیپ‎های Mercure، L72 و HL3721 تحت شرایط تنش برای کشت قابل توصیه می باشند.