ارزیابی تحمل به تنش خشکی در لاین های پیشرفته گندم دوروم با استفاده از شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده آل (SIIG)

به منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی در 18 لاین پیشرفته گندم دوروم در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار تحت دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی طی سال زراعی 97-1396 در ایستگاه گچساران بررسی شد. در این مطالعه صفات روز تا سنبله دهی، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، نمره زراعی، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع، کاهش دمای کانوپی در دو مرحله سنبله دهی و پرشدن دانه، مقدار سبزینگی در دو مرحله سنبله دهی و پرشدن دانه اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین لاین های مورد مطالعه در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی از نظر صفات روز تا سنبله دهی، ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، نمره زراعی، تعداد دانه در سنبله، کاهش دمای کانوپی و مقدار سبزینگی در دو مرحله سنبله دهی و پرشدن دانه اختلاف معنی دار وجود داشت. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که لاین های 4، 9، 13، 15 ،16 و 17 در اکثر صفات از بقیه لاین ها بهتر بودند. ارزیابی لاین های حساس و متحمل با محاسبه شاخص تحمل (Ti) برای صفات اندازه گیری شد. لاین های 1، 2، 4، 6، 9، 15 و 17 که در اکثر صفات شاخص Ti بالایی داشتند، لاین های متحمل تری بودند. انتخاب لاین های برتر براساس شاخص انتخاب ژنوتیپ برتر (SIIG) انجام شد. لاین های 4، 5، 9 و 15 با داشتن بالاترین مقدار این شاخص، جزو متحمل ترین لاین ها و مناسب برای کشت در شرایط دیم بودند. لاین های 7، 8، 10 و 14 با داشتن پایین ترین مقدار این شاخص جزو حساس ترین لاین ها بودند. نتایج حاصل از این رتبه بندی با نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای برمبنای شاخص های Ti مطابقت زیادی داشت.