بررسی و مطالعه نگهداری بذر گیاه دارویی سیاه دانه (Nigella sativa) به روش فراسرد با استفاده از تیمارهای محافظتی

در پژوهش حاضر حفاظت انجمادی بذور گیاه سیاه دانه به روش شیشه ای شدن مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در سه تکرار با دو فاکتور، در دو سطح محلول آب گیری (PVS2 و PVS3) و زمان های آبگیری از بذور قبل از فرآیند انجماد طی 7 سطح زمانی (20، 40، 60، 80، 100، 120 و 140 دقیقه) به صورت فاکتوریل و آرایش طرح کاملا تصادفی (CRD) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که زمان تیمار برای صفت طول ریشه چه و طول ساقه چه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. ولیکن برای صفت درصد جوانه زنی غیر معنی دار بود. همچنین، تجزیه واریانس بذور تیمار شده بر اساس نوع محلول برای کلیه صفات مورد مطالعه در سطح احتمال 1 درصد تفاوت معنی دار نشان داد. اثر متقابل زمان تیمار در نوع محلول برای صفات طول ریشه چه و طول ساقه چه در سطح احتمال 1 درصد و برای صفت درصد جوانه زنی در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. به طور کلی نتایج تجزیه واریانس حاکی از این بود که نوع محلول و زمان آبگیری در فرآیند شیشه ای شدن و حفاظت انجمادی گیاه سیاه دانه در شاخص های مورد ارزیابی موثر است. همچنین، تیمار بذور با استفاده از محلول PVS3 و طی بازه های زمانی 20 و 40 دقیقه، دارای بیشترین مقدار طول ریشه چه، طول ساقه چه و درصد جوانه زنی بود. نتایج این مطالعه می تواند در حفاظت از ژرم پلاسم گیاه دارویی و با اهمیت سیاه دانه موثر باشد.