دماهای کاردینال جوانه زنی بذر شش اکوتیپ بارهنگ کبیر (Plantago major.)

با توجه به افزایش مصرف گیاهان دارویی و تخریب روز افزون رویشگاه های طبیعی آنها، اهلی سازی وکشت آنها در نظام های زراعی اهمیت خاصی دارد. در این راستا اطلاع از خصوصیات این گیاهان، از جمله دماهای کاردینال جوانه زنی ضروری می باشد. به منظور تعیین دمای کاردینال و تاثیر دما بر درصد و سرعت جوانه زنی بذور شش اکوتیپ (بیرجند، قاین، تربت حیدریه، مشهد، کلات و بجنورد)  بارهنگ کبیر آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 9 سطح دمایی (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتی گراد) و چهار تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1392 انجام شد.جهت تعیین دماهای کاردینال از مدل های خطوط متقاطع و پنج پارامتری بتا بین سرعت جوانه زنی و دما استفاده شد. نتایج نشان داد که حداکثر درصد جوانه زنی را اکوتیپ های بجنورد و بیرجند به ترتیب در دمای 30 و 35 درجه سانتی گراد داشتند. در گستره دمایی 20 تا 35 درجه سانتی گراد اکوتیپ بیرجند درصد جوانه زنی بیشتری نسبت به سایر اکوتیپ ها داشت. براساس مدل های برازش داده شده بسته به اکوتیپ محدوده دمای حداقل(6.3 تا 8.9 و 1.8 تا 5 درجه سانتی گراد)، دمای مطلوب (31.1 تا 35.9 و 28.6 تا 35.2 درجه سانتی گراد) و دمای حداکثر (43.3 تا 45.1 و 45 تا 45.6 درجه سانتی گراد) به ترتیب در مدل های خطوط متقاطع و پنج پارامتری بتا  تخمین زده شد. تنوع در دمای کاردینال اکوتیپ های بارهنگ احتمالا به دلیل سازگاری آنها به شرایط محیطی متفاوت و تنوع ژنتیکی می باشد.