کاربرد مقامات قرآن مجید در تولید تزیینات هندسی برای معماری اسلامی ایران بر مبنای معماری پارامتریک

 تجارب تزیینی و هندسی یکی از اجزای لاینفک معماری سنتی ایران در دوره اسلامی است که ساختار بدیع آن، تحسین بسیاری از صاحب نظران این حوزه را برانگیخته است. یکی از چالش های معماری اسلامی معاصر، عدم گفتمان بین رویکردهای سنتی و مدرن برای خلق هندسه و شکل های جدید است.

هدف از این پژوهش تولید تزیینات و فرم های هندسی سه بعدی مبتنی بر اصول زیبایی شناسی گشتالت خواهد بود به گونه ای که این فرم ها تحت تاثیر فرکانس های صوتی حاصل از قرایت قرآن در مقام های مختلف شکل خواهند گرفت.

به منظور تحقق اهداف از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی ابتدا به بازشناسی و دسته بندی مقام های قرآنی، سپس به بررسی رابطه معماری پارامتریک و موسیقی پرداخته و برای تجزیه و تحلیل آنها از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. سپس روش های الگو سازی و تغییر شکل الگو بر پایه اصول زیبایی شناسی گشتالت مورد بررسی قرار گرفته است. در انتها فرم های هندسی سه بعدی به روش شبیه سازی کامپیوتری به کمک نرم افزار راینو و گرس هاپر بر اساس ورودی های صوتی حاصل از قرایت قرآن در دو دستگاه سه گاه و رست ترسیم شده است.

پژوهش مذکور نشان می دهد که می توان از زبان ریاضی به عنوان عامل پیوند بین معماری پارامتریک و مقام های موسیقایی مورد استفاده در قرایت قرآن بهره جست و با رویکرد معماری اسلامی، پوسته های سه بعدی که نقشی کاربردی در زیباسازی جداره بزرگراه های شهری را دارند، تولید نمود.