اینستکس و کارآمدی آن در روابط تجارتی ایران و اتحادیه اروپا

پس از اعلام ثبت ابزار حمایت از مبادلات تجاری میان ایران و اروپا موسوم به اینستکس، محافل و صاحب نظران ایرانی و خارجی تحلیل های گوناگونی را ارایه کردند. در مقاله حاضر، بار دیگر این موضوع ارزیابی، و در بخش ابتدایی تحلیل فنی این سازکار ارایه شده است. در بخش دیگر این مطلب، با عنایت به سطح اطلاعات ارایه شده از نحوه عملکرد این سازکار، موارد و ابهامات مطرح شده دراین خصوص بررسی شده که این موضوعات مستقیما بر نحوه عملکرد این سازکار و میزان کارآیی آن در روابط تجاری ایران و اروپا اثرگذارند. در بخش دیگر این نوشته، موضوع اثرگذاری دولت آمریکا و گروهی از اقدامات انجام شده ازسوی ایشان در مخالفت با ایجاد سیستم تسهیل کننده روابط تجاری ایران و اروپا مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان نیز با استفاده از دو فرضیه توصیه شده است که ایران از اقدامات منفعلانه و واکنشی بپرهیزد و فعالانه در این جریان ایفای نقش کند. فرضیه اول مبتنی بر این موضوع است که سازکار معرفی شده ازسوی سه کشور اروپایی، سازکاری است که در کنش و واکنش بازیگران اثرگذار بر آن و همچنین گذر زمان، میزان موفقیت یا ناکامی خود را نشان خواهد داد. مفروض دوم نیز بر این استدلال پایه نهاده شده که خروج از توافق ایجادشده میان ایران و اروپا، خواسته آمریکا و متحدان این دولت است و درعین حال، تامین کننده منافع ملی ایران نیست؛ لذا موضوع فعال شدن دیپلماسی و گفتگوهای سازنده با اروپا پیشنهاد شده است.