بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز بر تجارت دو جانبه: مطالعه موردی ایران و چین

با توجه به اینکه چین در طی سال های اخیر به بزرگترین شریک تجاری ایران تبدیل شده، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز حقیقی دوطرفه، بر رابطه تجاری کشورهای ایران و چین طی سال های 1371 تا 1396 انجام پذیرفته است. برای بررسی این رابطه، داده های تجاری در بخش های صادرات و واردات، به 15 بخش عمده کالایی تقسیم شده اند و همچنین برای تحلیل از الگوی خود توضیحی با وقفه های گسترده ARDL)) استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد؛ در بلند مدت نوسانات ارزی تاثیری بر صادرات ایران به چین در گروه های کالایی که سهم عمده ای (مواد شیمیایی و تولیدات معدنی) از صادرات را تشکیل می دهند نداشته است؛ اما در گروه های کالایی که سهم کمتری (سنگ و شیشه و...) از صادرات داشته اند این تاثیر منفی بوده است. در بخش واردات بلند مدت، نوسانات ارزی سبب افزایش واردات ایران در گروه های کالایی شده است که سهم عمده ای (ماشینی و الکتریکی) از صادرات چین به ایران را تشکیل می دهند. در رابطه با اثرات کوتاه مدت نوسانات ارزی، نتایج بدست آمده افزایش در گروه های کالایی وارداتی و کاهش در اکثر گروه های کالایی صادراتی را نشان می دهد. نتیجه اینکه، نوسانات ارزی هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت مزیتی برای ایران در تجارت با کشور چین به وجود نمی آورد.