بررسی اثر همزمان شوری خاک و آب آبیاری بر شوری نهایی خاک و عملکرد کمی و کیفی و کارایی مصرف آب کلزا

شوری خاک در طول فصل رشد تحت تاثیر شوری آب آبیاری، متغیر است. بنابراین، فرض ثابت بودن شوری خاک در طول فصل رشد نمی تواند شرایط واقعی رشد گیاه را در مزرعه شبیه سازی کند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی برهمکنش شوری آب آبیاری (در شش سطح 2/1، 4، 6، 8، 10 و 12 دسی زیمنس بر متر) و شوری عصاره اشباع خاک در ابتدای فصل (در سه سطح 3، 5/4 و 6 دسی زیمنس بر متر) بر رشد، اجزاء عملکرد، عملکرد کمی و کیفی و کارایی مصرف آب گیاه کلزا رقم هایولا 401 انجام شد. برای این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه گرگان به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که برهکمنش شوری ابتدایی خاک و شوری آب آبیاری بر شوری نهایی خاک معنی دار است. با این حال، بر اساس تحلیل همبستگی و رابطه رگرسیونی، وابستگی شوری نهایی خاک به شوری آب آبیاری بیشتر از شوری ابتدایی خاک است. شوری آب و خاک تاثیر معنی داری بر تعداد شاخه فرعی و شاخص برداشت نداشت ولی موجب افزایش معنی دار تعداد روز تا گلدهی و کاهش معنی دار صفات تعداد روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته و ارتفاع اولین غلاف از سطح زمین، قطر ساقه، طول غلاف، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته و عملکرد بیولوژیکی شد. با توجه به مقاومت بالای گیاه کلزا به شوری، عملکرد و کارایی مصرف آب (اقتصادی و عملکردی) تحت تاثیر شوری خاک قرار نگرفت ولی شوری آب آبیاری به دلیل واردکردن تنش های ناگهانی شوری متعدد به گیاه موجب کاهش معنی دار آن شد. همچنین برهمکنش شوری آب آبیاری و شوری خاک بر صفات درصد روغن، عملکرد روغن و کارایی مصرف آب روغن معنی دار بود؛ به طوری که افزایش شوری آب آبیاری از 2/1 به 12 دسی زیمنس بر متر در سطوح شوری خاک 3، 5/4 و 6 دسی زیمنس بر متر به ترتیب منجر به 1/10، 3/7 و 5/10 درصد کاهش درصد روغن و 23، 18 و 28 درصد کاهش عملکرد و کارایی مصرف آب روغن شد.