فن مناظره یا صنعت ششم (3)

مبادی اولیه مناظره عبارت است از: مشهورات، مسلمات و مقبولات؛ با این تفاوت که به کار گرفتن مشهورات برای «سایل» و «مجیب» هر دو جایز است، اما به کاربردن مسلمات تنها برای «سایل» رواست. مشهورات سه قسم است:1. مشهورات ظاهری؛  2. مشهورات حقیقی؛  3.  شبه مشهورات؛ در میان این اقسام تنها مشهورات حقیقی از اعتبار و صلاحیت برخوردار است، ولی مشهورات ظاهری تنها در صناعت خطابه و مناظره به کار می رود و قضایای شبه مشهورات در صناعت مغالطه به کار می آید و بس، که اسمش را «مشاغبه» می گذارند. در مناظره، از همه مبادی قیاسها می شود استفاده کرد. ازاین رو، بعضی ها مناظره را به پنج قسم برهانی، مغالطی، جدلی، خطابی و شعری تقسیم کرده اند.