تحلیل و مقایسه موقعیت مکانی شش دانشگاه شهر تهران به کمک سامانه های اطلاعات مکانی

دانشگاه به عنوان فضای پرورش دهنده متخصصان آینده کشور، نقشی اساسی در ساختار اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جامعه ایفا می کند. نظام آموزشی و محتوای آموزشی از یک سو و فضای آموزشی از سوی دیگر دو عامل مهم و موثر در پرورش دانشجویان محسوب می گردند. از آن جا که فضاهای آموزشی یکی از مهمترین کاربری ها در شهرها هستند، هماهنگی با بافت های شهری از مسایل مهم طراحی فضاهای آموزشی محسوب می شود. در بسیاری از شهرهای بزرگ و متراکم، موقعیت مکانی کاربری های آموزشی به دلایل مختلف مانند قرارگیری در مجاورت کاربری های مزاحمی مثل کاربری های صنعتی، نظامی و واقع شدن در مکان های آلوده و یا دور بودن از امکانات رفاهی از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نمی باشد که این امر باعث افت کیفیت خدمات دانشگاه ها و تاثیرات نامطلوب بر روی دانشجویان می شود. در این تحقیق با استفاده از تجزیه و تحلیل های موجود در سیستم اطلاعات مکانی به مقایسه و ارزیابی کیفیت موقعیت مکانی شش دانشگاه تهران پرداخته شده است که عبارت اند از: دانشگاه شهید رجایی، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه علامه طباطبایی، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، دانشکده عمران و نقشه برداری دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی و دانشگاه امیرکبیر.  برای یافتن شاخص های مهم از تعداد زیادی از دانشجویان این دانشگاه ها نظرخواهی انجام گرفت. با توجه به نظرات ابراز شده شاخص های این پژوهش  شناسایی و در دو بعد فیزیکی و زیست محیطی تقسیم گردید. به منظور استخراج مقادیر شاخص ها از تصاویر ماهواره ای، نقشه های موجود و اطلاعات آماری استفاده شد. مقایسه و ارزیابی اهمیت شاخص ها بر پایه نظرات بالغ بر 500 تن از دانشجویان این دانشگاه ها صورت گرفت و در نهایت برای تلفیق نظرات از روش های تصمیم گیری چند معیاره AHP و تخمین نسبت استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که دانشگاه امیرکبیر در مجموع شاخص ها دارای بالاترین رتبه است و پس از آن به ترتیب دانشگاه های خواجه نصیر، علم و صنعت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، شهید رجایی و علامه طباطبایی قرار می گیرند.