بررسی دیاتومه ها به عنوان شاخص زیستی در ارزیابی کیفیت آب در رودخانه عنبران چای در استان اردبیل

انسان علیرغم استفاده های گوناگون از آب رودخانه ها به علت توسعه جوامع بشری و گسترش صنایع، همواره از منابع مهم آلودگی آب های جاری بوده است. برای تعیین کیفیت آب ها از شاخص های متعددی استفاده می شود. امروزه از موجودات آبزی به عنوان شاخص کیفی آب بهره های شایانی به عمل می آورند. در این مطالعه دیاتومه های رودخانه عنبران که در شهرستان نمین در شرق استان اردبیل واقع شده است در سال 1396 موردبررسی قرار گرفت. جهت بررسی دیاتومه های رودخانه عنبران، 4 ایستگاه نمونه برداری انتخاب شد. در هر ایستگاه، نمونه های جلبکی از بستر سنگی نمونه برداری گردید. همچنین نمونه‏های آب نیز در ظروف یک لیتری برداشته شد و جهت تعیین میزان نیترات، آمونیوم، سولفات، فسفات، سیلیس، کلر، کلسیم و BOD و COD به آزمایشگاه منتقل گردید. میزان اکسیژن محلول، دما، هدایت الکتریکی، شوری، pH و TDS نیز با استفاده از دستگاه پرتابل در محل اندازه گیری شد. برای بررسی ارتباط بین گونه های دیاتومه‏ای و عوامل محیطی از روش رسته بندی با استفاده از نرم افزار CANOCO 5 استفاده گردید. به طور کلی در این بررسی 45 گونه متعلق به 27 جنس و 13 تیره دیاتومه شناسایی شد که بزرگ ترین جنس ازنظر تعداد گونه ها Nitzschia با 5 گونه بود. گونه های غالب در ایستگاه های این رودخانه شامل Planothidium lanceolatum، Cocconeis placentula، Cymbella affinis و Planothidium frequentissimum بودند که جزو گونه های شاخص آب های یوتروف می‏باشند. بر اساس آنالیز رسته بندی PCA مهم ترین عوامل تاثیرگذار روی پراکنش دیاتوم ها، pH، فسفات، BOD، COD، دما، نیترات و آمونیوم بودند. بر اساس داده های تنوع گونه ای این رودخانه در وضعیت کمی آلوده قرار داشت.