ریشه ها، علل و پیامدهای کینه‏ توزی از منظر آموزه ‏ها و اخلاق اسلامی

اگر سلامت به مثابه پلی برای صلح است، کینه‏ توزی همچون یک بیماری است که مانع از تحقق صلح می‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ شود. در حقیقت، چگونگی کنترل، کاهش و علاج کینه ‏توزی  به عنوان یک مانع جدی در راه صلح و اخلاق صلح ‏محور از اهداف این پژوهش بود. مطالعه حاضر از نوع مطالعات کیفی و روش آن، توصیفی-تحلیلی بوده و محور اصلی پژوهش مفهوم شناسی کینه‏ توزی بر اساس آموزه‏ های اسلامی و آراء اندیشمندان اخلاق اسلامی بود. جامعه این پژوهش کلیه مستندات مربوط به موضوع پژوهش در کتب و نوشته‏‏ های اخلاقی و آراء اندیشمندان اخلاقی بود. در روش گردآوری داده‏ ها، از روش اسنادی و به منظور تحلیل داده ‏ها، از شیوه‏ ی تحلیل مفهومی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که بر اساس تحلیل محتوای آموزه‏ های اسلامی و آراء اندیشمندان اخلاق اسلامی، کینه ‏توزی نوعی بیماری تلقی شده و در دو سطح فردی و اجتماعی راه‏کارهایی به منظور پیشگیری، درمان و کاهش آن درجامعه شناسایی و استخراج شده است. از مهم‏ترین راه‏کارهای درمانی در بعد فردی می توان به راه کارهای روان‏شناختی، مشاوره‏ ای و روان‏ درمانی، تقویت اعتقادات مذهبی و ایمان و اصلاح باورهای مذهبی، تربیت عاطفی افراد و پرورش و تقویت عشق و محبت، آگاهی بخشی و تشدید آگاهی و تقویت تفکر انتقادی اشاره نمود. راه‏کارهای درمانی در بعد اجتماعی نیز شامل تقویت روابط مبتنی بر محبت، نیکی، احترام و پذیرش دیگران، ترویج فرهنگ گفت‏ وگو در جامعه و به رسمیت شناختن دیگران، شفافیت ‏بخشی در جامعه و اصلاح ساختارهای اجتماعی معیوب که منجر به خشم و نفرت و کینه ‏توزی عمومی می‏ شود.