مقایسه اثربخشی تمرینات ذهن آگاهی و بازخورد زیستی-آرام سازی بر اضطراب، افسردگی و تعادل عملکردی و ایستا در زنان سالمند با افسردگی و اضطراب خفیف

مشکلات سلامت سالمندان به طورکلی در دو حوزه جسمی و روانی موردبررسی قرار می گیرد. مشکلات شایع روان شناختی سالمندان شامل افسردگی و اضطراب و در حیطه حرکتی حفظ تعادل و ثبات قامتی است اضطراب و افسردگی از مشکلات روانی و نداشتن تعادل و ثبات قامتی از مشکلات جسمانی شایع سلامت سالمندان است که می تواند بر سایر ابعاد سلامت آنها تاثیر بگذارد. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین اثربخشی تمرینات ذهن آگاهی و بازخورد زیستی-آرام سازی بر اضطراب، افسردگی و تعادل ایستا و عملکردی زنان سالمند با افسردگی و اضطراب خفیف بود. پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش همه زنان سالمند سرای سالمندی منطقه 1 تهران در سال 1397 بودند که از میان آنها 30 نفر (75-65 سال) به شیوه نمونه گیری هدفمند و با توجه به معیاری واجدالشرایطی مطالعه انتخاب شدند و بر اساس نمره پیش آزمون افسردگی به سه گروه همگن 10 نفری ذهن آگاهی، بازخورد زیستی-آرام سازی و کنترل تقسیم شدند. از پرسشنامه اضطراب بک و پرسشنامه افسردگی بک در سالمندان ایرانی و آزمون های تعادل قبل و بعد از اعمال مداخلات استفاده شد. گروه تمرینات ذهن آگاهی و بازخورد زیستی-آرام سازی در 12 جلسه 30 دقیقه ای (3 جلسه در هفته) تمرین خود را انجام دادند. به منظور تحلیل داده ها از آزمون آزمون تحلیل کواریانس تک متغیری در نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. نتایج نشان داد که اضطراب، افسردگی و تعادل عملکردی در گروه های ذهن آگاهی و بازخورد زیستی-آرام سازی، و تعادل ایستا در گروه بازخورد زیستی-آرام سازی افزایش معناداری داشتند (05/0>P). همچنین، بین گروه ذهن آگاهی و کنترل، و بازخورد زیستی-آرام سازی و کنترل در اضطراب و افسردگی تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0>P). پیشنهاد می شود که تمرینات ذهن آگاهی و بازخورد زیستی-آرام سازی به عنوان برنامه ای مکمل برای بهبود تعادل و عوامل روانی سالمندان استفاده شود. < p>. هدف از انجام تحقیق پژوهش حاضر تعیین اثربخشی تمرینات ذهن آگاهی و بازخورد زیستی-آرام سازی بر اضطراب، افسردگی و تعادل ایستا و عملکردی زنان سالمند با افسردگی و اضطراب خفیف بود. پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون، همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش همه زنان سالمند سرای سالمندی منطقه 1 تهران در سال 1397 بود. 30 سالمند زن (75-65 سال) ساکن منطقه یک تهران به شیوه نمونه گیری در دسترس و هدفمند و با توجه به معیاری ورود مطالعه انتخاب شدند و بر اساس نمره پیش آزمون به سه گروه همگن 10 نفری ذهن آگاهی، بازخورد زیستی-آرام سازی و کنترل تقسیم شدند. برای اندازه گیری اضطراب سالمندان از پرسشنامه اضطراب بک و برای افسردگی از پرسشنامه افسردگی بک در سالمندان ایرانی و آزمون های تعادل قبل از اعمال مداخلات استفاده شد. تعداد جلسات تمرینات مداخله ای 12 جلسه بود. گروه تمرینات ذهن آگاهی و گروه تمرینات بازخورد زیستی-آرام سازی در هر جلسه 30 دقیقه تمرین موردنظر گروه خود را انجام می دادند. پس از اعمال مداخلات تمرینی پس آزمون گرفته شد. از آزمون تحلیل واریانس یک راهه ، آزمون تی همبسته و آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر 3 (گروه)*2 (زمان) استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار spss نسخه 22 و مقدار خطای (05/0>p) استفاده شد. اضطراب، افسردگی و تعادل عملکردی در گروه های ذهن آگاهی و بازخورد زیستی-آرام سازی بهبود معناداری داشت و تعادل ایستا در گروه بازخورد زیستی-آرام سازی افزایش معناداری داشت. بین گروه ذهن آگاهی و کنترل، و بازخورد زیستی-آرام سازی و کنترل در اضطراب و افسردگی تفاوت معنی داری وجود داشت. پیشنهاد می شود که تمرینات ذهن آگاهی و بیوفیدبک-آرامسازی را به عنوان برنامه ای مکمل برای بهبود تعادل و عوامل روانی سالمندان استفاده کرد.