بررسی اثر ضد لیشمانیایی عصاره های حاصل از سه نوع جانور دریایی بومی خلیج فارس در شرایط برون تنی

اخیرا داروهای با منابع دریایی به دلیل عوارض و هزینه کمتر و سازگاری بیشتر با بیماران، مورد توجه قرار گرفته است. عصاره خیار دریایی، ستاره دریایی و توتیای دریایی به روش های مختلف تهیه و میزان تاثیر آن بر روی فرم پروماستیگوت انگل در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت.

هر سه جاندار از آب های ساحلی استان بوشهر جمع آوری و پس از جداسازی پوسته و احشاء، به روش پرکولاسیون و با استفاده از حلال های مختلف، مورد عصاره گیری قرار گرفته و اثرات ضدلیشمانیایی آن بر روی فرم پروماستیگوت انگل لیشمانیا ماژور مورد ارزیابی واقع شدند.

آنالیز آماری نشان داد که فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع عصاره و غلظت های استفاده شده از آن (دوز) دارای تاثیر بسیار معنی داری بودند. همچنین اثرات متقابل دوگانه نوع عصاره و دوز، نوع عصاره و حلال و نیز اثر متقابل سه گانه نوع عصاره و حلال و دوز  بر میزان رشد انگل معنی دار گردید. بیشترین فعالیت ضدلیشمانیایی مربوط به عصاره های متانولی پوسته خیار دریایی (65/88%) و احشاء توتیای دریایی (48/87%) با غلظت 800 میکروگرم/میلی لیتر و کمترین میزان مربوط به عصاره آبی ستاره دریایی (01/43%) با غلظت 20 میکروگرم/میلی لیتر حاصل شد.

با توجه به اثرات ضدلیشمانیال عصاره های هر سه جاندار دریایی و وجود  ذخایر غنی از آن ها در خلیج فارس ایران، می توان با انجام یک سری مطالعات تکمیلی در شرایط درون تنی و مشخص نمودن ترکیبات موثر این عصاره ها، گام های موثری در راستای تولید دارویی موثر در کنترل و درمان بیماری لیشمانیوز جلدی که در کشورمان به عنوان یک بیماری اندمیک مطرح می باشد، برداشت.