بررسی اثر ضریب همخونی بر تولید شیر، تعداد روزهای شیردهی و سن نخستین زایش گاوهای شیری ایران با استفاده از رگرسیون کوآنتایل

زمینه مطالعاتی:

 همخونی (درون زادآوری) که به طور کلی به آمیزش حیوانات خویشاوند با یکدیگر گفته می شود، سبب افزایش فراوانی ژنوتیپ های هموزیگوت و کاهش فراوانی ژنوتیپ هتروزیگوت در جمعیت می گردد. چشم گیرترین پیامد همخونی، کاهش فنوتیپی صفاتی است که با کارآیی فیزیولوژیکی و ظرفیت تولیدمثلی در ارتباط می باشند.

این تحقیق با هدف برآورد اثر همخونی بر صفات تولید شیر کل دوره ی شیردهی، تولید شیر 305 روز و دوبار دوشش، متوسط تولید شیر روزانه، تعداد روز شیردهی،  و سن نخستین زایش در گاوهای شیری ایران با استفاده از روش آماری رگرسیون کوآنتایل انجام شد.

تعداد 580802 رکورد متعلق به 580802 راس گاو شیری شکم اول توزیع یافته در 1185 گله (در 20 استان کشور) و زایش کرده طی سال های 1370 تا 1394 مورد استفاده قرار گرفت. ضریب همخونی حیوانات در کل شجره، به وسیله نرم افزار CFC محاسبه شد. برازش مدل رگرسیون کوآنتایل بر هر یک از صفات مذکور توسط نرم افزار SAS اجرا گردید.

یافته ها نشان داد هنگامی که ضریب همخونی گاو افزایش می یابد، میزان اثرگذاری آن بر چندک های هر یک از صفات، متفاوت بوده و یکسان نیست. عمده ی ضرایب تابعیت برآورد شده (در چندک های مختلف) به لحاظ آماری معنی دار بودند (05/0<p). بر اساس برازش مدل رگرسیون کوآنتایل و میانگین ضرایب تابعیت در چندک های مختلف صفات، هنگامی که یک درصد ضریب همخونی افزایش یابد، تولید شیر کل دوره ی شیردهی، تولید شیر 305 روز و دوبار دوشش، متوسط تولید شیر روزانه، تعداد روز شیردهی، و سن نخستین زایش به ترتیب 5/5- (کیلوگرم)، 6/2- (کیلوگرم)، 18- (گرم)، 35/0 (روز) و 30/0 (روز) تغییر می کند.

نتیجه گیری نهایی:

 چندک هایبرخی صفات تولیدی و تولیدمثلی گاوهای شیری ایران تحت تاثیر یکسان همخونی قرار ندارند، و لذا توصیه می شود در تحقیقات آینده از روش رگرسیون کوآنتایل برای بررسی اثر پدیده ی مزبور بر سایر صفات مهم اقتصادی نیز استفاده گردد.