تاثیرگذاری ویژگی های خاک بر شدت فرسایش بادی در مناطق مختلف استان کرمان

فرسایش بادی یکی از مهم ترین جنبه های تخریب اراضی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود. ویژگی های خاک از طریق تاثیر بر فرسایش پذیری آن، در کنترل شدت فرسایش بادی نقش اساسی دارند. هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک و شدت فرسایش بادی و تعیین مهم ترین ویژگی موثر بود. به این منظور، شدت فرسایش بادی به صورت درجا و با استفاده از یک دستگاه تونل باد قابل حمل در 60 نقطه از مناطق مختلف استان کرمان اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که شدت فرسایش بادی بین 0/03 تا 3/41 گرم بر متر مربع در دقیقه متغیر بود. سرعت آستانه فرسایش بادی از طریق تابع توانی باعث کاهش معنی دار شدت فرسایش شد (0/001P<، 0/81=R2). درصد ذرات رس و سیلت، مقاومت برشی، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها، سنگریزه سطحی، خاکدانه های بزرگ تر  از 0/25 میلی متر، کربن آلی خاک، کربنات کلسیم معادل و همچنین کلسیم، پتاسیم و منیزیم محلول با شدت های فرسایش بادی روابط عکس و غیرخطی داشتند. در مقابل با افزایش درصد ذرات شن، سدیم محلول، هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم، فرسایش بادی به طور معنی داری افزایش یافت. بر اساس نتایج نهایی، از بین ویژگی های مورد مطالعه، نسبت جذب سدیم و میانگین وزنی قطر خاکدانه بیشترین اثرگذاری را بر شدت فرسایش بادی در خاک های استان کرمان نشان دادند. بنابراین پیشنهاد می شود در راستای جلوگیری از سدیمی شدن و نیز تخریب ساختمان خاک ها، اقدامات حفاظتی مناسب انجام شود.