بررسی تطبیقی ارزیابی خسارت درد و رنج و جبران آن در صدمات بدنی غیرکشنده در حقوق ایران و امریکا

در نظام های حقوقی مختلف با توجه به مبانی مسئولیت مدنی، خسارت های اسمی، تنبیهی و جبرانی مورد شناسایی قرار گرفته اند. در بررسی نظام حقوقی ایران، این امرر محرز می گردد که بیشترین توجه به خسارت جبرانی، به عبارتی جبران خسارت و اعاده وضعیت سابق، صورت گرفته است. به این ترتیب در پذیرش خسارت معنوی به عنوان گونه ای از خسارات تنبیهی، با بی میلی و به طور محدود برخورد شده و راهکار و ابزار چگونگی تعیین آن پیش بینی نشده است. حال آنکه از جمله مهم ترین اقسام خساراتی که در نتیجه آسیب جسمی ایجاد می شود، خسارت معنوی ازجمله درد و رنج است که خود نیز به شاخه های گوناگونی قابل تقسیم است. درواقع عبارت درد و رنج، نه تنها در مورد درد فیزیکی بلکه در خصوص طیف وسیعی از آسیب های ناملموس مانند ترس، اضطراب، اندوه و بی حرمتی به کار می رود. در حقوق امریکا حوزه جبران خسارت درد و رنج متنوع بوده، اغلب موارد یادشده مورد توجه قرار گرفته اند، اما همگونی در شیوه ارزیابی وجود ندارد و از روش های مختلف مانند تعیین مبلغ مقطوع، تعیین سقف در مبالغ اعطایی، محاسبه روزانه و... استفاده شده و در بیشتر آن ها، شدت آسیب ازجمله مولفه های اصلی بوده است، لیکن شیوه جبران خسارت به صورت مالی پیش بینی شده است. با توجه به پذیرش خسارت معنوی در ایران، پژوهش هایی در این زمینه انجام شده، لیکن به طور خاص به خسارت درد و رنج پرداخته نشده است. در این مقاله برای دستیابی و پیش بینی ابزارهای حقوقی برای رفع این خلا در نظام حقوقی ایران به بررسی نظام حقوقی ایالات متحده و روش های محاسبه آن پرداخته می شود.