دوگانه انگاری معرفت شناختی اصل واقعیت (تبیینی انتقادی از خوانش های هستی شناسانه اصالت وجود و ماهیت در حکمت سینوی)

مسایل فلسفه سینوی با موضوعیت موجود بما هو موجود آغاز می شود؛ نزد ابن‌سینا ذهن انسانی می تواند از واقعیت موجود خارجی دو مفهوم متمایز وجود و ماهیت را انتزاع کند؛ بعد ها این پرسش اساسی مطرح شد که از میان دو مفهوم مذکور نزد شیخ کدام یک اصیل و کدام یک اعتباری است. پژوهش تحلیلی انتقادی پیش رو ضمن تبیین مبادی تصوری بحث، به‌دنبال ‌یافتن پاسخی برای این پرسش است که نزد شیخ تمایز وجود و ماهیت مسئله ای هستی‌شناسانه است، یا اینکه صرفا بحثی معرفت‌شناختی است. بدین‌ترتیب با بررسی تحلیل و نقد مقالات اخیر در زمینه اصالت ماهوی یا اصالت وجودی ‌بودن فلسفه ابن‌سینا این نتیجه به دست می آید که اساسا بحث از اصالت یا اعتباریت وجود و ماهیت نزد شیخ منتفی است؛ چراکه این دو در خارج عین یکدیگرند و با انتفای تغایر خارجی، بحث اصالت و اعتباریت وجود و ماهیت صرفا بحثی معرفت‌شناختی تلقی می شود. پس آنچه نزد ابن‌سینا اصیل است و تحقق خارجی دارد موجود است که در ظرف ادراک فاعل شناسا به وجود و ماهیت تفکیک می‌شود.