طراحی مدل رتبه بندی عوامل موثر بر سیستم کنترل داخلی با رویکرد مدل هوشمند ترکیبی

هدف از انجام این پژوهش، طراحی الگوی جامع ارزیابی و رتبه بندی عوامل موثر بر کیفیت کنترل داخلی در بازار سرمایه ایران هست. جهت انجام این هدف، چهار گام اصلی انجام پذیرفت. گام اول، شناسایی معیارهای ارزیابی و یا همان عوامل موثر بر کیفیت کنترل داخلی بود که پس از مرور ادبیات و پیشینه پژوهش صورت پذیرفت. گام دوم توسط یک گروه تصمیم گیری 20 نفره خبرگان حوزه بازار سرمایه با روش دلفی فازی انجام پذیرفت. در این بخش، از عوامل داخلی، مشخصه های هییت مدیره، کمیته های هییت مدیره، ساختار مالکیت، حسابرسی داخلی و ساختار شرکت و از عوامل بیرونی، حسابرسی خارجی، تحلیل گران مالی، فرهنگ ملی، عوامل مقررات و بازار و تصمیمات مدیران بر کیفیت کنترل داخلی در ایران شناسایی شده اند. گام سوم، مدل سازی عوامل موثر بر کیفیت کنترل داخلی بود که با استفاده از مدل شبکه عصبی- فازی تطبیق پذیر بود که میانگین خطای آموزش تمامی مدل های اصلی و زیرمجموعه کمتر از حد آستانه بود. گام چهارم، به کارگیری مدل سازی سیستم عصبی فازی تطبیق پذیر در رتبه بندی عوامل موثر بر کیفیت کنترل داخلی می باشد. در این گام، حسابرسی داخلی، تصمیمات مدیران، حسابرسی خارجی، کمیته های هییت مدیره، مشخصه های هییت مدیره، ساختار مالکیت، ساختار شرکت، عوامل مقررات و بازار، فرهنگی ملی و تحلیل گران مالی به ترتیب به عنوان عوامل موثر بر کیفیت کنترل داخلی رتبه بندی شده اند.