بررسی کیفی و شبیه سازی با مدل Qual2k در رودخانه دز

رودخانه دز یکی از رودخانه های بلند، پرآب و دارای کیفیت خوب است. کیفیت آب این رودخانه در سال های اخیر به علت خشک سالی، توسعه صنعتی و کشاورزی کاهش یافته است. این رودخانه همچنین نقش تعدیل کننده کیفی را برای رودخانه کارون پس از ملحق شدن به آن دارد. لذا حفظ کیفیت آن بسیار مهم است. در این مقاله ابتدا منابع آلاینده ورودی به رودخانه شناسایی و سپس با استفاده از استاندارد کرینکل و شاخص کیفیت منابع آب ایران (IRWQI) تغییرات کیفی و آلودگی رودخانه دز طی سال های 92-84 بررسی شده است. به این منظور پارامترهای هدایت الکتریکی (EC)، اکسیژن محلول (DO)،نیاز اکسیژن خواهی بیولوژیکی (BOD)، اسیدیته (pH)، نیترات  (NO3)و آمونیوم (NH4)، مدنظر قرار گرفت. نتایج بررسی با استاندارد و شاخص کیفی نشان داد که کیفیت رودخانه در زمان خشک سالی و بر اثر توسعه از توصیف بسیار خوب به خوب و نسبتا خوب تنزل یافته است. سپس با استفاده از مدل یک بعدی کیفیQUAL2K نیز وضعیت کیفی رودخانه برای دو فصل خشک و تر شبیه سازی، کالیبراسیون و صحت سنجی شد و ضرایب کالیبراسیون مدل کیفی رودخانه دز استخراج گردید. با توجه به محاسبه این ضرایب و افزایش خشک سالی و توسعه صنعت و کشاورزی، از این مدل می توان برای برنامه ریزی منابع آب و پیش بینی های کیفی رودخانه دز در آینده بهره جست.