سیستم مدیریت، بهره برداری، تعمیر و نگهداری شبکه های آبیاری زاینده رود اصفهان و دودزن فارس

بهره برداری از آب رودخانه ها و توزیع آن مانند سابقه سرزمین کهن ایران بسیار قدیمی می باشد. هدف از بهره برداری شبکه های آبیاری، حفظ عملکرد سیستم در حد مطلوب و هم چنین افزایش عمر مفید آن است. در این تحقیق تاسیسات تنظیم سطح آب و آبگیری موجود بر روی کانال های شبکه آبیاری درودزن که براساس استانداردهای دفتر عمران اراضی ایالات متحده و با کاربرد دریچه های کشوئی و قطاعی طراحی شده اند و شبکه آبیاری زاینده رود با تجهیزات تنظیم سطح آب خودکار و مدول های ساخت کارخانه نیرپیک فرانسه از نظر عملکرد و مدیریت بهره برداری مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج بررسی عملکرد سیستم های آبیاری در دو شبکه مورد تحقیق، نمایانگر این واقعیت است که به دلیل عدم کنترل، بازبینی و مرمت قسمت های تخریب شده سیستم، پس از سپری شدن چند سال از اجرای شبکه، بهره وری آن ها رو به نقصان می رود. از بررسی های به عمل آمده چنین نتیجه گیری شد که ایفای نقش مؤثرتر سازمان های جهاد کشاورزی در ارتباط با مدیریت بهره برداری از شبکه های آبیاری و زهکشی، لزوم اجرای طرح یکپارچه سازی اراضی کوچک به منظور سرعت بخشیدن به اجرای سیاست های کشاورزی و مدیریت بهره برداری از شبکه ها، حذف یارانه از آب بها به منظور تقویت پشتوانه مالی مدیریت بهره برداری برای ارائه خدمات تعمیرات و نگهداری و جلوگیری از اسراف در مصرف آب و ایجاد نواحی آبیاری مستقل و غیر متمرکز در محدوده شبکه به عنوان یکی از مؤثرترین راه های رسیدن به نگهداری مطلوب شبکه های آبیاری می باشد. در این تحقیق راندمان کلی پروژه حدود 46 درصد برآوردشده که تحویل نامطمئن آب حدود 20 درصد کل آب تحویلی می باشد. از دلایل پایین بودن بازده توزیع آب می توان به مدیریت دریچه های آبگیر در سیستم تحویل آب اشاره کرد.