بررسی امکان سنجی حفظ راندمان تصفیه خانه آب ارومیه در مواقع سیلابی

تصفیه خانه آب ارومیه در سال 1341 با ظرفیت اسمی m3/d 18000به بهره برداری رسید؛ ولی با توجه به رشد جمعیت و افزایش مصرف آب طی دو مرحله توسعه، دبی آن به ترتیب 30000 و در آخرین مرحله به m3/d 38880 افزایش یافت. منبع تامین آب، رودخانه شهر چایی است که آب از طریق آبگیر احداثی بر روی رودخانه به صورت ثقلی با یک کانال به تصفیه خانه انتقال داده می شود، واحدهای فرایند تصفیه شامل: آشغالگیر دهانه گشاد دستی، حوضچه دانه گیر، 5 واحد اکسیلاتور، 8 واحد صافی شنی تند ثقلی، 7 واحد صافی شنی تند تحت فشار و سیستم کلرزنی گازی می باشد. یکی از مشکلات اصلی تصفیه خانه بروز اختلال در سیستم در مواقع سیلابی به دلیل بالا رفتن بیش از حد کدورت آب رودخانه می باشد به طوری که زمان کارکرد فیلترها فوق العاده کاهش پیدا نموده و میزان آب لازم برای شست و شوی آن ها از میزان آب تصفیه شده بیشتر می شود، و در نتیجه منجر به تعطیلی و یا کاهش چشم گیر ظرفیت پذیرش تصفیه خانه می گردد. طی سال 1382، تصفیه خانه 19 روز از مدار خارج و 57 روز با ظرفیت پایین تر از ظرفیت آن در شرایط عادی بهره برداری شده است؛ در بهار 1383 این مقدار به ترتیب برابر 6 و 18روز بوده است و این مسئله باعث بروز مشکلات کم آبی و قطع آب در مناطق وسیعی از شهر شد.
برای حل این مشکل، ایجاد یک واحد پیش تصفیه ضروری است. در این تحقیق، قابلیت ته نشینی ساده در کاهش کدورت آب ورودی مورد ارزیابی قرار می گیرد. بدین منظور نمونه برداری های متعددی در مواقع سیلابی از آب خام برداشت و در ستون ته نشینی مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که در شرایط کدورت بالا، راندمان حذف به عنوان مثال در90 دقیقه زمان ماند، %74/79 به دست می آید. به منظور حذف %75 TSS ورودی بار سطحی برابرm3/m2.day 35 و زمان ماند 87 دقیقه حاصل می شود که با منظور نمودن فاکتور 7/0 برای SOR و 5/1 برای زمان ماند یک واحد ته نشینی به ابعاد 26×65 متر به صورت کنارگذر در محل آبگیر طراحی می شود.