رفتار مصرف کنندگان شهری و روستایی ایران

به منظور بررسی رفتار مصرف کنندگان و برآورد کششهای قیمتی کالاهای مورد مطالعه از رهیافت دیتون(Deaton, 1988) استفاده شد. داده های این بررسی شامل مخارج و مقدار مصرف کالاهای مذکور و همچنین ویژگی های جمعیتی اندازه خانوار و میزان تحصیلات سرپرست خانواراست. این داده ها از میان خانوارهای روستایی و شهری استاهای خراسان، مازندران، آذربایجان شرقی، هرمزگان و چهارمحال و بختیاری، که در طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار سال 1379 شرکت کرده بودند، به دست آمد. کالاهای منتخب مشمول یارانه نیز عبارت است از: نان، برنج، روغ نباتی و قند وشکر.
یافته های تحقیق نشان می دهد که کالاهای مورد مطالعه در الگوی شهری و روستایی به صورت مجموعه ای مکمل مصرف می شوند. همچنین مصرف کنندگان در مقابل افزایش قیمت برنج نسبت به سایر کالاها واکنش بیشتری نشان می دهند. مقایسه الگوی مصرف شهری و روستایی نیز نشان می دهد که در الگوی روستایی نان نسبت به الگوی شهری و در الگوی شهری برنج نسبت به الگوی روستایی از اهمیت بیشتری برخوردار است. نتایج حاصل از ضرایب کششهای درآمدی نیز بیانگر تمایل بالای مصرف کنندگان روستایی نسبت به مصرف کنندگان شهری در جهت افزایش میزان مصرف کالاهاست. مقایسه ضرایب کششهای کیفیت در الگوی مصرف روستایی و شهری هم حاکی از حساسیت بالای مصرف کنندگان روستایی نسبت به مصرف کنندگان شهری در مقابل تغییرات کیفیت کالاهای منتخب است.