لیکدانەوەی ئاستی زمانیی شیعری وەفایی

لە نیوان یەو تایبەتمەندییانەی لە دەقیکدا بەرچاون، تەنیا یەوانە بایەخی شیوازناسی یان هەیە کە لە یافراندنی شیوازدا ڕۆڵی سەرەکییان هەیە. یەو تایبەتمەندییانە دەبی لە یاستی هزر، زمان و یەدەبدا چەندپاتە بن و بەو تایبەتمەندییانە شیوازساز دەگوتریت. شیواز، بەرهەمی ڕوانینی تایبەتی هونەرمەندە کە لە شیوەیەکی تایبەت لە دەربڕین خۆیا دەبیت و لە یەنجامدا لە زمانیکی تایبەت دەردەکەویت. بۆ دیاری کردنی شیوازی شیعری کلاسیکی کوردی، سەرەتا دەبی شیوازی شیعری شاعیرانی ناسراوی هەر قۆناغیکی یەدەبی بە شیوەی سەربەخۆ شرۆڤە بکریت، پاشان تایبەتمەندییە زمانی، یەدەبی و هزرییەکانی هەرکام لەوانە تاوتوی بکرین. یەو تویژینەوەیە لە یاستی زماندا و بەتایبەت لە یاستی دەنگ و وشەدا شیعری وەفایی دەخاتە بەر پشکنین تا بەشیک لە تایبەتمەندییەکانی زمانی شیعری وەفایی دەرکەویت. لە یاستی دەنگدا لە کەرەستەکانی مۆسیقای دەق وەک مۆسیقای دەرەوە کە بە شی کردنەوەی کیش، سەروا و پاش سەروا دەردەکەویت، دەکۆڵیتەوە. مۆسیقای ناوەوە بە ڕازەکانی جوانکاریی بیژەیی وەک سەروادار، هاوشیوە و دووپات لە دەقدا بەدی دیت. لەم تویژینەوەیەدا لە یاستی وشە، وشە بیانییەکان و وشە کلیلییەکان وەک تایبەتمەندییەکی شیوازی تاکەکەس شی دەکرینەوە. یەو تویژینەوەیە لە سەر بنەمای شیوازی تاکەکەس یەنجام دراوە. بابەتی سەرەکیی شیوازی تاکەکەس دیاری کردنی ناسنامە و چەند شەقڵیکی کەسییە، نەک پەسن، یان لۆمەکردن و دەرخستنی سەرکەوتن، یان سەرنەکەوتنی شاعیر لە دونیای یەدەبیدا.