تاثیر اپیدمی بیماری کروناویروس بر استرس شغلی و بار کار ذهنی: یک مطالعه طولی در یک صنعت شیمیایی

شیوع بیماری کروناویروس در حال حاضر یک نگرانی و چالش اساسی بوده و درک به موقع از وضعیت سلامت روانی افراد در محیط های کاری به یک مسئله مهم تبدیل شده است. پارامترهای فیزیکی-روانی مانند بار کاری ذهنی و استرس شغلی از جمله مهمترین مولفه ها در تعیین عملکرد شغلی کارکنان در محیط های کاری می باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی تاثیر اپیدمی بیماری کروناویروس بر استرس شغلی و بار کار ذهنی شاغلان در یک صنعت شیمیایی انجام شده است.  

این مطالعه یک بررسی طولی بود که در دو مرحله (قبل و حین شیوع بیماری کروناویروس) از آذر ماه سال 1398 تا اردیبهشت ماه سال 1399 در میان 188 شاغل در یک صنعت شیمیایی در استان خراسان جنوبی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه کارکنان شاغل در یک صنعت شیمیایی بود. حجم نمونه محاسبه شده با استفاده از فرمول کوکران با سطح خطای 05/0 شامل 182 کارگر بود که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. برای بررسی بار کاری ذهنی و استرس شغلی به ترتیب از پرسشنامه های بار کاری ذهنی NASA-TLX و پرسشنامه استرس شغلی HSE استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 انجام شده است. آنالیز آماری با استفاده از آزمون های تی زوجی (برای مقایسه شاخص های میانگین دو مولفه روانشناختی بار کاری ذهنی و استرس شغلی قبل و حین شیوع بیماری کروناویروس) و کای-اسکویر/آزمون دقیق فیشر انجام پذیرفت. سطح معناداری نیز 05/0 در نظر گرفته شد.

میزان شرکت افراد و نرخ پاسخدهی در این مطالعه 94 درصد (188 نفر) بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد میانگین سن، سابقه کار، ساعت کار روزانه و شاخص توده بدنی کارکنان مورد مطالعه به ترتیب 53/9 ± 88/32 سال، 23/4± 45/9 سال، 13/1±41/7 ساعت و 68/4±80/23 کیلوگرم بر متر مربع بود. نتایج ارزیابی بارکاری ذهنی بر اساس شاخص NASA-TLX نشان داد که میانگین امتیاز بار کار ذهنی قبل و حین شیوع بیماری بیماری کروناویروس به ترتیب مقادیر 58/9±32/56 و 82/11±45/66 می باشد. نتایج ارزیابی استرس شغلی نیز نشان داد که میانگین امتیاز استرس شغلی قبل و در حین شیوع بیماری کروناویروس به ترتیب مقادیر 29/18±77/80 و 74/12±88/68  است. مشخص گردید که بین مقادیر بار کار ذهنی و استرس شغلی افراد، قبل و حین شیوع بیماری کروناویروس ارتباط معنی داری وجود دارد (05/0>P).

یافته های مطالعه حاضر نشان داد که شیوع بیماری کروناویروس توانسته است بر ابعاد مختلف فیزیکی-روانی افراد در محیط های کاری تاثیرگذار باشد. بنابراین، انجام مداخلات روان شناختی به منظور بهبود سلامت روانی شاغلین در طی اپیدمی بیماری کروناویروس و پس از آن کاملا ضروری می باشد.