مزایا و محدودیت های بالقوه به کارگیری سیستم های شبیه ساز بیمار مبتنی بر واقعیت مجازی در آموزش

استفاده از قابلیت‌های فناوری واقعیت مجازی و شبیه‌سازهای بیمار مجازی (VPS virtual patient simulators) در آموزش پزشکی به صورت بالقوه مزایایی به همراه خواهد داشت. هدف مطالعه بررسی دیدگاه کارورزان رشته پزشکی و دستیاران سال آخر در خصوص مزایا و محدودیت‌های بالقوه به‌کارگیری این نوع فناوری‌ها در آموزش روش‌های تشخیصی و جراحی بود.

روش‌ها: 

در این مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل محتوا، با نمونه‌گیری مبتنی بر هدف 100 نفر از کارورزان پزشکی و دستیاران سال آخر دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 98-97 شرکت نمودند. نمونه‌گیری تا رسیدن به اشباع داده‌ها ادامه پیدا کرد. پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته با سوالات بازپاسخ، به منظور جمع‌آوری اطلاعات استفاده شد. اطلاعات به دست آمده با روش آنالیز محتوا تحلیل گردید.

مزایای شناسایی شده از دیدگاه شرکت‌کنندگان به صورت کلی شامل افزایش فرصت‌های آموزشی، تسهیل انتقال دانش، کسب تجربه و مهارت، پویایی فناوری و یادگیری موثر بود. محدودیت‌های بالقوه چالش‌های استانداردسازی برنامه‌ها، اخلاق و تعهد حرفه‌ای، محدودیت‌های طراحی محتوا، عدم باورپذیری فرآیندهای تشخیصی و جراحی مصنوعی، محدودیت‌های هزینه‌ای و پشتیبانی پایدار بودند. در خصوص ملاحظات اجرایی، مشارکت مستقیم تیم‌های بالینی در همه فرآیندهای مرتبط با توسعه، ارزیابی‌های تخصصی و تضمین کیفیت برنامه‌های استاندارد، دریافت مستمر بازخورد از فراگیران و درنهایت ضرورت روزآمدسازی برنامه‌ها به عنوان موارد مهم مطرح گردید.

نتیجه‌گیری: 

با توجه به مزایای مطرح شده، برنامه‌ریزی جهت سرمایه‌گذاری، توسعه و اجرای برنامه‌های کمک آموزشی مبتنی بر واقعیت مجازی با در نظر گرفتن راه‌کارهای کاهش محدودیت‌های احتمالی، منطقی به نظر می‌رسد. به‌کارگیری هدف‌مندتر این فناوری‌ها به خصوص در طی دوران همه‌گیری بیماری کرونا ویروس (کووید-19) در جهت استمرار و پویایی فرآیند یادگیری، پیشنهاد می‌گردد.