بررسی رابطه علیت کوتاه مدت و بلندمدت میان حمل ونقل هوایی و رشد اقتصادی (مطالعه موردی: استان های ایران)

فعالیت های حمل ونقل و خدمات وابسته به آن را می توان ارتباط دهنده تمامی بخش ها و رشته فعالیت های اقتصادی به یکدیگر در نظر گرفت و آن را یکی از عوامل موثر بر تحول اقتصاد کشور دانست. با توجه به جایگاه بخش حمل ونقل در اقتصاد، هدف از این مطالعه بررسی رابطه علیت کوتاه و بلندمدت میان متغیرهای حمل ونقل هوایی و رشد اقتصادی در استان های ایران می باشد. در این راستا متغیرهای حجم بار جابجا شده از طریق ناوگان حمل ونقل هوایی و تعداد مسافرین آن، به عنوان نماینده بخش حمل ونقل در نظر گرفته شده است. بدین منظور با استفاده از داده های ترکیبی  طی سال های 1384-1396 و رویکردهای همجمعی، روش حداقل مربعات معمولی پویا (DOLS)، مدل الگوی تصحیح خطای برداری (VECM) و روش علیت گرنجر به بررسی روابط علیت بلندمدت و کوتاه مدت میان متغیرهای مذکور پرداخته شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که در کوتاه مدت رابطه علیت گرنجر معنی داری میان متغیرهای مذکور وجود ندارد ولیکن با توجه به خروجی مدل DOLSدر بلندمدت میزان تاثیرگذاریمثبت متغیر تعداد مسافر بر رشد اقتصادی بیشتر از حجم بار است. در این مطالعه همچنین جزء تصحیح خطا که بیانگر سرعت تعدیل کوتاه مدت به سمت تعادل بلندمدت می باشد، مورد ارزیابی قرارگرفته است. برآوردها  نشان می دهد رابطه علیت گرنجر یک طرفه از حجم بار جابجا شده به سمت رشد اقتصادی وجود دارد. همچنین، این رابطه برای متغیر تعداد مسافر و رشد اقتصادی، یک سویه و از سمت متغیر تعداد مسافر به رشد اقتصادی است.