مقایسه کارایی چند معادله برآورد شاخص فرسایش پذیری مدل USLE در شرایط آزمایشگاهی

با اندازه گیری هدررفت خاک در چهار نمونه خاک با کاربری دیم در آزمایشگاه شبیه ساز باران و فرسایش پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، و با تکیه بر مفهوم نسبت ها، کارآیی چهار معادله برآورد شاخص فرسایش پذیری K-USLE، K-Vaezi، K-EPIC و K-Dg ارزیابی شد. برای هر نمونه خاک، آزمایش هایی با شدت های 33، 64 و 110 mm/h در شیب 12% و شدت 64 mm/h در شیب های 6%، 12% و 25% به مدت 30 دقیقه در دو تکرار اجرا و میزان هدررفت خاک اندازه گیری شد. علاوه بر این، حجم شیار های ایجاد شده در انتهای هر آزمایش با خط کش اندازه گیری گردید. با تقسیم تلفات خاک به حاصل ضرب عوامل RLSCP رابطه جهانی هدررفت خاک در هر تیمار، فرسایش پذیری مشاهده ای (K-Obs.) به دست آمد که پراکندگی زیادی را نشان داد. با توجه به شکل گیری کامل فرسایش شیاری در تیمار شدت 110 mm/h در شیب 12%، این تیمار به عنوان معرف انتخاب و مقادیر K برآوردی با آن مقایسه شد. نتایج، حاکی از کم برآوردی K-Vaezi (و در یک مورد، مقدار منفی) و بیش برآوردی سه شاخص دیگر است. کم ترین اختلاف مربوط به K-Dg با 3-5 برابر بیش برآوردی است. در مرحله بعد، برای هر تیمار، نسبت K-Obs. خاک ها به صورت دوبه دو محاسبه و با نسبت های متناظر هر یک از Kهای برآوردی با آماره t مقایسه شد. نتایج تحلیل نسبت ها نشان داد که دو شاخص  K-Dgو K-EPIC در سطح احتمال 5% هماهنگی بهتری با K-Obs. دارند. در نهایت، استفاده از K-Dg با اعمال ضریب اصلاحی کاهنده برای خاک های مشابه توصیه می شود.