تاثیر نهادها و منابع طبیعی بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (رهیافت الگوهای فضایی در داده های تابلویی)

داشتن رشد اقتصادی مطلوب همواره یکی از اولویت های هر نظام اقتصادی بوده است. در این میان، اقتصاددانان سعی نموده اند با تعیین عوامل موثر بر رشد اقتصادی، این هدف را محقق سازند. در ابتدا بیشترین تاکید بر سرمایه فیزیکی و نیروی کار و فراوانی منابع طبیعی بود. اما بتدریج عوامل نهادی از جمله مدیریت منابع طبیعی نیز به عنوان تعیین کننده رشد اقتصادی مطرح شدند. در همین راستا در این مطالعه تاثیر نهادها و بهبود مدیریت منابع طبیعی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا طی سال های 1996-2018 با بهره گیری از الگوهای رگرسیون فضایی بررسی شد. نتایج تخمین مدل بیانگر تاثیر مثبت و معنی دار متغیر بهبود مدیریت منابع طبیعی بر رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی است. همچنین تاثیر متغیرهای انباشت سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، انباشت سرمایه گذاری خارجی و ثروت های طبیعی بر رشد اقتصادی، مثبت و معنی دار است. علاوه بر این، اثر مجاورت و همسایگی نیز در خصوص تاثیر نهادها بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه تایید شد.