توسعه مفهومی حق بر سلامت زنان و تحلیل آن در سیاست‏ گذاری‏ های کلان و خرد

در جوامع توسعه‌یافته، حق بر سلامت مفهوم وسیعی یافته و حق دسترسی به آن در ابعاد مختلف بازتعریف می‌شود. تبیین حق بر سلامت زنان تحت‌تاثیر جنسیت و تجربه تغییرات متعدد در طول دوره‏های زندگی آنان، واجد اهمیت خاص است و نیازمند ایجاد ساختار جدید مبتنی بر آگاهی و معرفت دقیق بر نیازها و عوامل موثر بر آن است. در اندیشه حقوق عمومی، تامین سلامت همگانی و حفظ بهداشت شهروندان از تکالیف اساسی دولت‏هاست که مداخله دولت شامل طیف وسیعی از اقدامات در راستای ارتقای سطح سلامت از طریق تدوین قوانین و نظارت بر آن‏ها و با هدف اجرای فرایندها و سیاست‏های کلان اثربخش در این حوزه می‏شود. این پژوهش، که با هدف شناسایی ابعاد مختلف حق بر سلامت زنان و تکالیف دولت‌ها نگاشته شده است، از نظر نوع کیفی و به لحاظ روش به صورت توصیف و تحلیل اسناد مربوطه انجام شده است. حق بر سلامت زنان را در ابعاد متعدد جسمی، معنوی، روانی، اجتماعی، شغلی، زیست‌محیطی و فکری شناسایی و شاخص‌سازی کرده است. یافته‏های تحقیق و بررسی اسناد بالا‌دستی و سیاست‌گذاری‏های کلان حاکی از آن است که نه‌تنها قوانین موجود فاقد اثر‌بخشی لازم در عمل و اجرا هستند، بلکه از جنبه ماهوی صرفا به برخی از ابعاد حق بر سلامت زنان توجه شده است. بنابراین تدوین برنامه جامع تقنینی سلامت زنان در همه حوزه‌ها مبتنی بر سیاست‏های کلان تحول‌محور به‌منزله یکی از شاخص‏های توسعه‌یافتگی ضرورت دارد.