بررسی وضعیت، منابع و ریسک سلامت هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (PAHs) در خاک های سطحی میدان نفتی اهواز

غلظت بالای هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (PAHs) در خاک های سطحی به عنوان یک خطر جدی برای سلامت انسان و محیط زیست به شمار می آید. در این مطالعه جهت بررسی سطح آلودگی PAHs در میدان نفتی اهواز تعداد 66 عدد نمونه خاک سطحی برداشت و غلظت PAHs به روش کروماتوگرافی گازی - طیف سنجی جرمی (GC-MS) تعیین گردید. مقدار کل غلظت 16 PAHs در خاک های سطحی میدان نفتی اهواز از 50/913 تا 05/44452 میکروگرم در کیلوگرم متغیر است و دارای میانگین مجموع غلظت 57/12872 میکروگرم در کیلوگرم است. PAHs ناشی از احتراق بخش قابل توجهی از کل غلظت PAHS را تشکیل می دهند، که از 61/0تا 73/0 متغیر است. نسبت ترکیبات سرطان زا به کل PAHs ها در محدوده بین 55/0 تا 59/0 است. میانگین غلظت PAHsبا وزن مولکولی بالا (HMW) 13/10573 میکروگرم در کیلوگرم است که 82% از کل PAHs را شامل می شود و منشاء آنها عموما در اثر احتراق سوختهای نفتی می باشد. میانگین غلظت اکثر PAHs بالاتر از مقادیر ERL و کمتر از مقدار ERM است که نشان دهنده آن است که گاهی اوقات عوارض جانبی بیولوژیکی ناشی از PAHs رخ می دهد. اما غلظت دو ترکیب Ant و BaA بیشتر از مقدار ERM می باشد لذا این دو ترکیب در اغلب موارد باعث ایجاد عوارض جانبی بیولوژیکی است. غلظت معادل سمیت (TEQ) در خاک سطحی از 44/99 تا 86/5301 میکروگرم در کیلوگرم متغیر است. میزان ILCR در مسیر بلع در کودکان بیشتر از بزرگسالان است اما در مسیر جذب پوستی و تنفس در بزرگسالان بیشتر از کودکان است. مجموع ریسک سرطانی (CR) برای کودکان (4-10×95/8) بیشتر از بزرگسالان (4-10×64/8) است که این امر پتانسیل بالای خطر سرطان زایی را در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد.