موجودی کالا و حق الزحمه حسابرسی: واکاوی یک معما

حق الزحمه حسابرسی، تابعی از ریسک ذاتی است. با توجه به نقش موجودی کالا بر سود قابل گزارش، تلاشهای حسابرسی درزمینه اثبات ادعاهای مربوط بیشتر میشود و درنتیجه با افزایش ساعات حسابرسی، حق الزحمه حسابرسی نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. لذا هدف از پژوهش حاضر، بررسی ارتباط معماگونه میان موجودی کالا با حق الزحمه حسابرسی است.

104 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1389 لغایت 1397 انتخاب شده و با استفاده از رویکرد داده های ترکیبی، فرضیه های مورد آزمون قرار گرفتند.

نتایج بررسی ما نشان می دهد، موجودی کالای پایان دوره و نسبت موجودی کالای ابتدای دوره و همچنین تغییرات در موجودی کالا، با حق الزحمه حسابرسی رابطه مثبت و معنیدار دارد. همچنین اجزای موجودی ها، مواد خام ابتدای دوره و تغییر در موجودی کالای در جریان ساخت با حق الزحمه حسابرسی رابطه مثبت دارد. نتایج آزمون های اضافی نشان می دهد که موجودی کالا با تلاش های حسابرسی یک ارتباط منفی و با حق الزحمه های غیر عادی حسابرسی ارتباط مثبت دارد.

موجودی های کالا به عنوان عاملی اثرگذار بر تعیین حق الزحمه های حسابرسی است و با توجه به اینکه بر حجم شواهد مبنایی بر صدور اظهارنظر تاثیر دارد، انعکاس دهنده ریسک ذاتی جریان حسابرسی است. بخش عمده از توجه حسابرسان معطوف به ارقام پایان دوره موجودی کالا است، ولی ارقام ابتدای دوره به خصوص در حسابرس نخستین می تواند این ارتباط را تقویت کند. دانش افزایی: بررسی نقش موجودی کالا در تعیین حق الزحمه حسابرسی، میتواند مدل های سنجش ریسک حسابرسی و قیمت گذاری حسابرسی را بسط دهد.