کارایی سیستم های RS و GIS در برآورد فرسایش بادی خاک ساحل شرقی دریاچه ارومیه

فرسایش بادی یکی از جنبه های مهم تخریب اراضی در مناطق خشک و نیمه خشک بوده و چالشی جدی در برابر تولید پایدار و مدیریت اراضی محسوب می شود. در این تحقیق، برای برآورد فرسایش بادی خاک در ساحل شرقی دریاچه ارومیه، از مدل ارزیابی جامع استفاده شد که با دقت کلی 12/66٪، موثر بوده و در آن از شش عامل مهم فرسایش پذیری بادی خاک، شاخص های خشکی و پوسته خاک، پوشش گیاهی، شدت باد و تعداد روزهای برفی استفاده می شود. برای بدست آوردن فرسایش بادی خاک، نمونه ها بصورت تصادفی از عمق10-0 سانتی متر در 153 نقطه از سه لایه ارتفاعی (1271-1273 و 1273-1275 و 1275-1278متر ارتفاع از سطح دریا) در سایت های انتخابی تهیه و جهت بررسی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی، به آزمایشگاه منتقل گردید. از روش AHP نیز برای تعیین وزن هر عامل در یک سیستم چند معیاری طی سال های 2017-2005 استفاده و پوشش گیاهی بسیار ضعیف منطقه با تغییرات سالیانه ناچیز، به عنوان مهمترین عامل موثر در مدل فرسایش بادی شناخته شد. نتایج نشان داد فرسایش زیاد بهترین دقت (76/0)، فرسایش کم (64/0) و فرسایش متوسط (57/0) را نشان می دهند و پایین بودن دقت فرسایش کم و متوسط، به علت وجود نقاط مشاهده میدانی بیشتر در مناطق فرسایشی شدید است که بر صحت نتایج ارزیابی تاثیر می گذارد. صحت مدل ارایه شده در تبین کلاس فرسایش بادی شدید بیشتر از سایر کلاس ها بوده و بیانگر قرار گرفتن 56/45٪ از منطقه مورد مطالعه در کلاس فرسایش بادی شدید (53/0< WEI) است. درصورتیکه، 97/23% دارای فرسایش متوسط (53/0>WEI> 48/0) و 47/30 درصد دارای فرسایش کم (48/0> WEI) می باشد. در نتیجه، صحت ارزیابی کلی مدل فرسایش بادی خاک ایجاد شده در این تحقیق می تواند کاربرد خوبی در منطقه شرق دریاچه ارومیه داشته باشد. کل نتایج بیانگر روند کاهش شدت فرسایش از مناطق میانی به شمالی و جنوبی است.