تنوع و گستردگی فنون بیانی یک ویژگی ادبی در ترجمه امید مجد از نهج البلاغه

ترجمه متون دینی بدلیل ویژگیهای خاص این متون، مبانی نظری ویژه‌ای به همراه دارد. این متون به دو دسته وحیانی و غیروحیانی تقسیم میشوند که حساسیت هر یک در گذر از ترجمه با دیگری متفاوت است. کتاب نهج‌البلاغه از متون دینی غیروحیانی اسلامی است. بدلیل جایگاه این اثر در میان ایرانیان، تا کنون بیش از پنجاه ترجمه به زبان فارسی از نهج‌البلاغه صورت گرفته است. باوجوداین بهره‌برداری از این متون ترجمه‌شده بیشتر در حوزه معنا و مفهوم است و مترجم معمولا از انتقال ظرافتهای زبانی، بیانی و ادبی متن اصلی ناتوان مانده است. ترجمه نهج‌البلاغه که اساس آن بر تواناییهای زبان و کاربردهای هنری آن است، به سواد زبانی، ذوق ادبی و توان هنری قابل توجهی نیازمند است. این پژوهش با هدف بررسی ترجمه منظوم امید مجد از نهج‌البلاغه ازنظر کاربرد فنون بیانی در آن انجام گرفته است. پرسش اصلی این پژوهش این است که میزان و نحوه کاربرد فنون بیانی در ترجمه مجد با توجه به متن اصلی نهج‌البلاغه، چگونه است؟

این جستار با روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است.

یافته‌ها:

ترجمه منظوم مجد از نهج‌البلاغه در مقایسه با متن اصلی، مترجم به سه شیوه از فنون بیانی در ترجمه منظوم خود سود جسته است: هم‌ترازی و مطابقت فنون بیانی با متن اصلی، خلاقیت در ترجمه فنون بیانی، و افزودن فنون بیانی در فرایند ترجمه.

نتیجه‌گیری:

مجد در ترجمه خود از نهج‌البلاغه کوشیده است در بخش بیان، تصاویر عاطفی و نحوه بیان حضرت علی (ع) را منعکس کند. این توفیق در کاربرد تشبیهات، استعاره‌ها، کنایه‌ها، تمثیلات و سایر فنون بلاغی این ترجمه مشهود است. مترجم سعی کرده تا جایی که به اصل ترجمه و ابلاغ پیام لطمه نخورد، با بهره‌گیری از صور خیال گوناگون، بافت ادبی و بلاغی متن اصلی را به زبان دوم منتقل کند.