بررسی نگرش مدیران ارشد سازمان های جهاد کشاورزی نسبت به خصوصی سازی ترویج کشاورزی در ایران

عملکرد وضعیف نظام ترویج دولتی، همراه با بحران های مالی سبب شده تا بسیاری از کشورها به رهیافت خصوصی سازی ترویج کشاورزی به طور جدی ببندیشند. هدف اصلی این پژوهش بررسی نگرش مدیران ارشد سازمان های جهاد کشاورزی نسبت به خصوصی سازی ترویج کشاورزی بود. تعداد 107 نفر از مدیران ارشد (شامل روسای سازمان ها، و معاونان آنان)، و مدیران ترویج کشاورزی نیز به طور نمونه گیری کاملا تصادفی به عنوان نمونه های این تحقیق انتخاب شدند که از 20 سازمان جهاد کشاورزی واقع در 20 استان کشور بودند.این پژوهش به روش پیمایشی (Survey research) انجام شد. برای گردآوری داده های مورد نیاز از مخاطبان، پرسش نامه ای طراحی و تدوین شد که روایی محتوایی (Content validity) آن توسط اساتید صاحب نظر به دست آمد. به منظور احتساب اعتبار پرسش نامه، آزمون پیش آهنگی (Pilot test) انجام شد و ضریب اعتبار (کرونباخ آلفا) 0.81، 0.89 برای بخش های اول و دوم پرسش نامه به دست آمد که نشان می دهد سوالات از اعتبار بالایی برخوردار است.
نتایج این بررسی نشان می دهد 93.83% از پاسخگویان نگرشی مثبت به خصوصی سازی داشته اند، ولی اکثر آنها بر این باورند که بسترسازی مناسب برای اجرای این راه کار در جامعه کشاورزی کشور ما هنوز ایجاد نشده است. این یکی از چالش های اساسی فراروی خصوصی سازی ترویج کشاورزی محسوب می شود که لازم است با بهبود شاخص های اقتصادی که بنیاد هرتیج (Hertaige) نیز به آن اشاره نموده نه تنها شرایط مناسب برای خصوصی سازی ترویج سابقه خدمت افراد با نگرش آنان نسبت به خصوصی سازی ترویج کشاورزی (r=0.22) رابطه مثبت و معنی داری دارد. از این مطلب چنین استباط می شود که هر قدر بر سابقه خدمت افراد افزوده می شود، نگرش مثبت تری نسبت به خصوصی سازی ترویج و آموزش کشاورزی پیدا می کنند. آزمون رگرسیون چند متغیره (Multivariate Regression Analysis) نشان می دهد که مجموعه متغیرهای مستقل تحقیق به روش سلسله مراتبی (Hierachical) 17.4% (R2=0.174) از میزان نوسانات متغیر وابسته را تبیین می کنند. از این مطلب چنین استنباط می شود که احتمالا متغیرهای بسیار دیگری وجود دارند که در میزان نگرش مخاطبان تاثیرگذار هستند که در این مطالعه مورد بررسی قرار نگرفته اند که این خود زمینه ای برای پژوهش های آتی خواهد بود.