تعیین شاخص مطلوبیت زیستگاه و مهمترین عوامل اثر گذار بر الگوی پراکنش سیاه ماهی (Capoeta capoeta) در رودخانه رودبابل، استان مازندران

حضور- عدم حضور و فراوانی هر گونه ماهی در یک زیستگاه رودخانه ای تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می گیرد و آن ها دامنه های خاصی ار تغییرات هر فاکتور زیستگاهی را ترجیح می دهند. مطالعه حاضر با هدف بررسی شاخص مطلوبیت زیستگاه سیاه ماهی (Capoeta caopeta) و تاثیر عوامل زیستگاهی بر پراکنش و فراوانی آن در رودخانه رودبابل، از سرشاخه های بابلرود، استان مازندران انجام گرفت. برای این منظور نمونه برداری از ماهیان در دی ماه 1396 در 20 ایستگاه انجام و در هر ایستگاه 11 فاکتور زیستگاهی نیز اندازه گیری شد. سپس منحنی های مطلوبیت زیستگاه برای هر یک از متغیرها و در هر ایستگاه با استفاده از نرم افزار HABSEL بدست آمد. همچنین تعیین الگوی پراکندگی با توجه به فراوانی سیاه ماهی در هر ایستگاه و ارتباط بهترین متغیرهای زیستگاهی با آن از طریق آنالیز dbRDA در نرم افزار Primer+Permanova (Ver. 6)  انجام گرفت. براساس نتایج حاصل از آنالیز HABSEL سیاه ماهی در سرشاخه رودبابل، مکان هایی با عرض زیاد، سرعت جریان کم، دمای 14 تا 18 درجه سانتی گراد، عمق متوسط (22 تا 30 سانتی متر)، ارتفاع متوسط (180-140 متر)، ضریب هدایت الکتریکی متوسط (300-260 میکروزیمنس بر سانتی متر)، قلوه سنگ های ریز (125-100 میلی متر)، اکسیزن محلول بالا (13-12 میلی گرم بر لیتر)، شوری متوسط (7/1-5/1 میلی گرم بر لیتر)، پوشش گیاهی (درختچه زار و بوته زار) بهمراه سایه (41 تا 70%) را ترجیح می دهد. همچنین گراف dbRDA براساس مدل DistLM نشان داد متغیرهای عمق و عرض رودخانه در درجه اول و سرعت جریان و ضریب هدایت الکتریکی در درجه دوم در ایجاد اختلافات فراوانی سیاه ماهی میان ایستگاه های مختلف نقش داشتند.