تحلیل عناصر زیباشناختی در قصیده"طرطرا" اثر محمد مهدی جواهری با رویکرد هنجارگریزی نحوی و واژگانی

به کارگیری انواع تکنیک های زبانی از سوی شاعران، با هدف ارایه یک اثر فاخر، امری است قابل تعمق. بسیاری از شاعران برای بیان مسایل جامعه با استفاده از انواع شگردهای زبانی، احساس و اندیشه خود را به مخاطب انتقال داده اند. از میان آنها می توان شاعر عراقی محمد مهدی جواهری را نام برد؛ اشعار او از حیث محتوایی و ساختاری در خور توجه است. اما باید دید جواهری از چه ابزارهای زبانی، برای ارایه ی اندیشه هایش  بهره برده است؟ پژوهش حاضر کوشیده تا بر مبنای نظریه ی آشنایی زدایی و به روش تحلیلی- توصیفی، شواهدی از هنجارگریزی نحوی و واژگانی را در قصیده ی "طرطرا " از این شاعر ارایه دهد. نتایج حاصل نشان داده است فرهنگ غنی جواهری، تسلط او بر متون دینی قرآن و نهج البلاغه، احاطه ی او بر ادبیات کهن و برخورداری وی از علوم نحوی و دایره ی واژگانی گسترده، از مهم ترین عواملی هستند که موجب شدند تا جواهری از شگردهایی همچون اسالیب تکرار، تقدیم و تاخیر، ساخت ترکیبات جدید و کاربست واژگان کهن در جهت متفاوت ساختن زبان شعری اش بهره ببرد. او قصد دارد با برجسته نمودن پیام های متنی در قالب عباراتی خاص، ذهن مخاطب را به پیام های درونی متن رهنمون کرده و به تامل بیشتری نسبت به اوضاع جامعه وا دارد و وجهه ی قصیده را نیز حفظ کرده باشد. او با ارایه ی چنین اسلوبی، موجب ارتقاء اشعار خود و تازگی شکل بیانش گردیده و خواننده را از معنای سطحی، به درک معنای عمیق رهنمون می سازد.