ارزیابی مساحت چوب برون درخت کاج سیاه (Pinus nigr) به روش توموگرافی امپدانس الکتریکی

ازآنجایی که حیات درخت به ناحیه چوب برون وابسته است، لذا شناسایی و اندازه گیری ضخامت آن در درختان سرپا، توجه متخصصین جنگل را به خود جلب کرده است؛ اما شناسایی آن در گونه های مختلف درختی با چالش های جدی و متنوع روبرو است. ازاین رو در تحقیق حاضر، استفاده از توموگرافی امپدانس الکتریکی برای محاسبه نسبت چوب برون به چوب درون و تغییرات مقادیر امپدانس الکتریکی آن ها دریکی از گونه های مهم سوزنی برگ (Pinus nigra) موردمطالعه قرار گرفت. توموگرافی امپدانس الکتریکیبا استفاده از 32 الکترود در دو ارتفاع 147 و 200 سانتی متری از سطح زمین و بر روی 8 نمونه درخت در ناحیه شوپرون مجارستان انجام شد. برای تهیه توموگرام از یک جریان الکتریکی 5 ولتی بین الکترودها استفاده شد. یک رسیستومتر میزان امپدانس الکتریکی بین نواحی مختلف درخت را اندازه گیری کرد. نتایج نشان داد که ناحیه چوب برون نسبت به ناحیه چوب درون در انتقال جریان الکتریسیته، نقش بیشتری داشته و مقاومت الکتریکی در آن نسبت به درون چوب کم تر بوده است. در تمام توموگرام ها سه ناحیه رنگی با تفاوت های معنی دار در میزان امپدانس الکتریکی به وضوح قابل مشاهده بود. نواحی اطراف مغز بارنگ قرمز، بیشترین امپدانس و نواحی مجاور پوست بارنگ آبی تیره، کمترین مقاومت را در برابر جریان الکتریکی از خود نشان دادند. تفاوت 9 درصدی در میزان رطوبت، تغییر محسوس pH (88/3˃52/4) و اختلاف در ترکیبات شیمیایی، باعث ایجاد تمایز در دو ناحیه چوب برون و چوب درون شد، اما مقدار یون های پتاسیم اندازه گیری شده در هر دو ناحیه یکسان و تقریبا اثری بر الگوهای رنگی در توموگرام های حاصله نداشت. با توجه به سادگی استفاده از توموگرافی امپدانس الکتریکی، زمان کوتاه آزمایش و تخریب جزیی ساختار ماده موردمطالعه و همچنین عدم احتیاج به قطع درخت، استفاده از این تکنیک در ارزیابی کیفی جنگل پیشنهاد می شود.