طریقیت یا موضوعیت روش اجرای مجازاتهای سالب حیات (قسمت اول)
یکی از مهمترین سوالاتی که در رابطه با شیوه اجرای احکام سالب حیات؛ اعم از حدود و قصاص نفس مطرح است، طریقیت یا موضوعیت روشهای اجرای این احکام است. در قانون مجازات جمهوری اسلامی ایران مصوب 1392 احکام سالب حیات حدی با تبعیت از فقه امامیه به سه بخش تقسم شده است: بخش اول شامل حدودی است که در مرتبه چهارم به مجازات اعدام منجر میشوند. بخش دوم شامل همه حدود باقیمانده بهجز صلب و رجم میشود که این دسته نیز خود، به دو قسمت تقسیم میشوند؛ چراکه در یک قسم از آن، شمشیر بهعنوان وسیله استیفای حد معین شده و در قسم دیگر هیچ گونه وسیلهای معین نشده است. در بخش سوم نیز صلب و رجم مورد بررسی قرار میگیرد.
این پژوهش، با بررسی قول فقها و ادله روایی و قرآنی در نهایت اثبات میکند که بهجز صلب و رجم، در قصاص و سایر حدود، ابزارها و وسایل اجرای احکام طریقیت داشته و قابل تبدیل به ابزارهای جایگزین است. البته طریقیت داشتن به این معنا نیست که هر روشی را بتوان استفاده کرد؛ بلکه باید با توجه به سایر ادله، از جمله غرض شارع و امور یقینی، از جمله نفی مثله، محدوده و میزان طریقیت را روشن کرد. در بحث صلب و رجم نیز طبق ادله این دو جرم، ابزار و وسایل ذکرشده موضوعیت دارند.
در این شماره از مجله رسایل به بخش اول مقاله در جرایم حدی پرداخته شده است و در شماره بعد قصاص نفس پرداخته خواهد شد.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.