گونه شناسی مهرهای سده های نخستین اسلامی در موزه ملی ایران

شناخت ما از مهرهای سده های نخستین اسلامی ایران بسیار اندک است. یکی از مجموعه های ارزشمند مهرهای سده های نخستین اسلامی در موزه ملی ایران نگهداری می شود که تا کنون مورد بررسی و مطالعه قرار نگرفته اند. هدف مقاله حاضر گونه شناسی این مهرها، پی بردن به زمان ساخت و سبک هنری به کار رفته در این مهرها است. در این مقاله با استفاده از شیوه توصیفی _ تحلیلی ضمن معرفی این مهرها، سبک نگارش و تزیینات به کار رفته در آنها مورد بررسی، تحلیل و گونه شناسی قرار گرفته است. در نهایت اطلاعات به دست آمده از این مهرها با مهرهای مشابه، مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته-است. نتیجه این پژوهش نشان می دهد مهرهای موزه ملی را می توان در گروه مهرهای انگشتری و از لحاظ شکل در دو گروه چهارگوش و بیضی با سطح صاف طبقه بندی کرد. مهر ها از جنس عقیق و هماتیت و خط آنها از نوع کوفی است که در پنج گونه قرار می گیرند. مجموعه مهرهای مورد مطالعه، از نظر سبک نگارش در بازه زمانی سده دوم تا ششم هجری قمری تاریخگذاری می شوند. همچنین به نظر می رسد این مهرها با توجه به عبارات کوتاه نقر شده بر آن ها، احتمالا برای امور شخصی مورد استفاده قرار می گرفته اند.