اثر محلول پاشی اسید سالیسیلیک و عناصر ریزمغذی بر فعالیت های فتوسنتزی و عملکرد دانه کلزا تحت تنش کم آبی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید سالیسیلیک و عناصر ریزمغذی بر فعالیت های فتوسنتزی و عملکرد دانه کلزا در شرایط تنش کم آبی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا گردید. آبیاری در دو سطح 20 و 70 درصد تخلیه ظرفیت زراعی در کرت های اصلی و ترکیب عناصر ریزمغذی (B1 عدم مصرف و B2 محلول پاشی با نسبت 2 در هزار) و عامل اسید سالیسیلیک (غلظت های صفر، 5/0، 1 و 5/1 میلی مولار) در کرت های فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برهم کنش سه گانه بر صفات شاخص سطح برگ، هدایت روزنه ای، سرعت تعرق و عملکرد دانه معنی دار شد. بیش ترین عملکرد دانه به میزان 4424 کیلوگرم در هکتار در شرایط عدم تنش و محلول پاشی کود ریزمغذی به همراه غلظت 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید به دست آمد. تنش کم آبی، شاخص سطح برگ و تبادلات گازی گیاه را تحت تاثیر قرار داده و با کاهش صفات فیزیولوژیک نظیر سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه ای، هدایت مزوفیلی، سرعت تعرق و افزایش غلظت دی اکسیدکربن زیر اتاقک روزنه نهایتا باعث کاهش عملکرد دانه در کلزا گردید؛ اما محلول پاشی اسید سالیسیلیک و عناصر ریزمغذی توانست ضمن کاهش معنی دار غلظت دی اکسیدکربن زیر اتاقک روزنه، باعث افزایش معنی دار شاخص سطح برگ، هدایت مزوفیلی، هدایت روزنه ای، سرعت تعرق و سرعت فتوسنتز تا حدی اثرات منفی تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیک گیاه کلزا را کاهش و عملکرد دانه را 79/37 درصد افزایش دهد. لذا کود ریزمغذی فرتی میکس سه گانه (آهن+روی+منگنز) با غلظت 2 در هزار به همراه غلظت یک و نیم میلی مولار اسید سالیسیلیک جهت کاهش اثرات سوء تنش کم آبی و حصول عملکرد مناسب توصیه می گردد.