مدل هاگت و تحلیل منازعات منطقه ای: مطالعه موردی جنگ ایران و عراق

یکی از مباحث مطرح در نظریه ها و مکاتب روابط بین الملل و ژیوپلیتیک، بحث سرچشمه های منازعه و تطویل اختلافات میان دولت هاست. از آن جا که تنش و منازعه بین دولت ها و حکومت ها همواره در سطوح و ابعاد مختلف رخ داده و در آینده نیز شاهد آن خواهیم بود، صاحب نظران و نظریه پردازان مکاتب مختلف روابط بین الملل و ژیوپلیتیک به شیوه های مختلف سعی کرده اند ریشه ها و عوامل ایجاد کننده مناقشه و منازعات بین المللی را شناسایی و تبیین نمایند. با توجه به اینکه، یکی از نظریه های مطرح در میان نظریات ژیوپلیتیک نیز، «مدل های پوتیتکای پیتر هاگت» می باشد، بر این اساس، تحقیق حاضر با روش توصیفی تحلیلی در پی بررسی این سوال اساسی است، که آیا منابع جغرافیایی تنش های بین المللی در میان دو کشور ایران و عراق، با عوامل دوازده گانه مدل های پوتیتکای هاگت قابل تطبیق می باشد؟ مطابق یافته های تحقیق، از دوازده عاملی که هاگت به عنوان منابع جغرافیایی تنش زا نام می برد، هفت مورد از آن به وضوح در روابط دو کشور ایران و عراق مشاهده می شود. ابزار گردآوری اطلاعات نیز در این پژوهش کتابخانه ای و همچنین مراجعه به فصلنامه های تخصصی می باشد. با توجه به مدل ارایه شده هاگت در این مقاله، و معیارهای ژیوپلیتیکی مطرح شده در آن، عوامل ژیوپلیتیکی در ایجاد تنش بین دو کشور ایران و عراق نقش داشته و در نهایت منجر به جنگ بین آنها شده است.