اندازه گیری و مدل سازی نمایه نسبت تاج برای گونه بنه .Pistacia atlantica Desf در جنگل حفاظت شده باغ شادی استان یزد

نسبت تاج یکی از مهم ترین مشخصات درختان برای مدل سازی رشد و همچنین ارزیابی فضای رقابتی در توده های جنگلی است. هدف از این پژوهش مدل سازی نمایه نسبت تاج برای گونه بنه در منطقه حفاظت شده باغ شادی یزد در ناحیه رویشی ایران-تورانی بوده است. نمونه برداری به روش ترانسکت ممتد با در نظر گرفتن حد شمارش بیش از پنج سانتی متر انجام گرفت. در هر خط نمونه ارتفاع کل درخت، ارتفاع تاج، قطر برابرسینه و ارتفاع از سطح دریا اندازه گیری شد. برای بررسی نوع و شدت رابطه متغیرهای ارتفاع از سطح دریا و قطر تنه با نسبت تاج، ابتدا تحلیل همبستگی انجام شد. برای مدل سازی از روش های تحلیل رگرسیون خطی، تخمین منحنی (شامل مدل های درجه دو، درجه سه، لجستیک، نمایی، معکوس و توانی خطی شده) و غیرخطی (لجستیک، ریچارد، وایبول و نمایی) استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل خطی برازش یافته بر داده های قطر برابرسینه به منظور پیش بینی نسبت تاج، ازنظر آماری معنی دار است اما مقدار ضریب تعیین قابل توجه نبود (33/0 = 2R). مدل های غیرخطی نیز حداکثر 34 درصد تغییرات نسبت تاج را با دقت مناسب پیش بینی کردند. متغیر ارتفاع از سطح دریا پیش بینی کننده مناسبی برای نسبت تاج درختان بنه نبود. در این پژوهش به علت تنک بودن توده جنگلی، نبود رقابت موثر بین درختان و یکنواختی محیط رقابتی، نسبت تاج کمتر تحت تاثیر متغیرهای مستقل مانند قطر برابرسینه قرار گرفت. بر این اساس، در توده های تنک مناطق کوهستانی ایران-تورانی، توسعه مدل های قدرتمند برای پیش بینی نسبت تاج با موفقیت کمی همراه خواهد بود.