خوانش مهاجران افغانستانی ساکن ایران از بازنمایی آن‏ها در تلویزیون ایران

هدف از این پژوهش، مطالعه خوانش مخاطبان مهاجر افغانستانی ساکن ایران از برنامه های تلویزیون جمهوری اسلامی ایران درباره افغانستان و مهاجران افغانستانی است. برای این منظور از رویکرد تحلیل دریافت بهره گرفته شده است. روش پژوهش، کیفی است و داده های تحقیق ضمن مصاحبه عمیق با 18 نفر از مهاجران افغانستانی گردآوری شده است. بر اساس تحلیل مصاحبه ها، مهاجران از نحوه بازنمایی تلویزیون ایران از آنها تا دهه 1390 رضایت نداشته‏اند. در خوانش مقاومتی مصاحبه شوندگان از برنامه های مذکور، افغانستان و مهاجران افغانستانی همچنان در اغلب برنامه های تلویزیونی، به ویژه در اخبار و سریال ها بازنمایی منفی می شوند که از نظر آنها بسیار ناخوشایند است. همچنین بر اساس خوانش مذاکره ای مصاحبه‏شوندگان، مهاجران افغانستانی در تلویزیون ایران تا پیش از دهه 1390، کژنمایی یا کم نمایی شده است، اما در دهه اخیر، به دلیل تمرکز تلویزیون ایران در دهه 1390 بر گردان فاطمیون متشکل از مهاجران افغانستانی و نیز افزایش مهاجرت قشر تحصیل‏کرده افغانستانی به اروپا، در کنار افزایش تنوع و تعداد رسانه ها به ویژه رسانه های اجتماعی، بازنمایی منفی صورت گرفته از آنها در تلویزیون ایران روند معکوسی یافته و تصویر افغانستانی ها بهبود یافته است. همچنین، یافته ها از عدم رضایت نسبی مهاجران افغانستانی از برخی برنامه های تلویزیون ایران در مورد افغانستان و مهاجران افغانستانی، به ویژه اخبار و سریال های تلویزیونی حکایت دارد.