بررسی راندمان استخراج زایلان با پیش تیمار توام قلیایی و بخار از پوست چوبی پسته (شل)

پستهPistacia vera)) در مناطق گرم، خشک و خاک حاوی نمک برخی مناظق مثل کشورهای میدیترانه ای، آسیای میانه و ایالات متحده آمریکا کاشت می شود. پوست سخت پسته یا شل به مقدار فراوانی در اکثر ترمینال های ضبط پسته و واحدهای فراوری پسته در نقاط مختلف ایران تولید می شود که کاربرد خاصی ندارد. هدف این مطالعه ایجاد ارزش افزوده برای این محصول جانبی بواسطه تولید زایلان بود. آنالیز شیمیایی پوست چوبی پسته نشان داد که این زیست توده لیگنوسلولزی در کنار سلولز، حاوی 2/42 درصد همی سلولز است. زایلان موجود در پوست سخت پسته یا شل در سه تکرار با استفاده از سطوح مختلف 16، 12، 8، 4 درصد سدیم هیدروکسید و پتاسیم هیدروکسید در درجه حرارت 25 درجه سلسیوس به مدت 16 ساعت و تیمار با بخار (121 درجه سلسیوس- فشار 15 پوند بر اینچ مربع) به مدت 45 دقیقه، تحت استخراج قرار گرفت. نتایج آنالیز آماری نشان داد که سطوح مختلف قلیا و درجه حرارت تاثیر معناداری بر بازده واقعی استخراج زایلان داشتند (05/0 p<). بیشترین میزان بازیابی واقعی زایلان استخراجی از پوست چوبی پسته با میانگین 34/20 و در واقع میزان بازیابی نسبی4/48 درصد، متعلق به تیمار استخراج با سدیم هیدروکسید 16 درصد در ادغام با بخار بود. نتایج به دست آمده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا، به وسیله FT-IR که ساختمان اولیه زایلان های استخراجی را نشان می داد، تایید شد. تیمار به کار گرفته شده امکان بازیابی زایلان از این توده لیگنوسلولزی سخت را امکان پذیر کرد که قابلیت کاربرد در صنایع غذایی و دارویی را دارد.